Osmanlı Devletinin Hükümet Başkanları Hakkında Bilgiler Ve Özgeçmişler

Bu görevindeyken Pargalı İbrahim Paşa‘nın katli üzerine 14 Mart 1536’da vezir-i azamlığa getirildi. 13 Temmuz 1539’da veba hastalığından vefat etti. Ayas Mehmed Paşa’nın kabri Eyüp‘te bulunmaktadır.

Değerlendirme:

Sicill-i Osmani’de şöyle değerlendirilmektedir:

“Akıllı ve adaletli ise de tedbirsizdi. Çok hayratı vardır.”

Günümüz Osmanlı kişileri hakkında önemli bir biyografi eserinde ise şu değerlendirilme yapılmıştır: “Akıllı ve hükümet işlerinde mutedil bir kimse olmakla birlikte, silik bir şahsiyete sahip(ti).”

Ayas Mehmed Paşa’nin kadınlara düşkünlüğü bilinmektedir. Konağında bir defa kırk beşik sallandığı ve “Ayas Paşa karakola çıktı” deyimine sebep olduğu ifade edilmiştir. Vefatının ardından geride 20 civarında kız ve erkek çocuk bıraktığı belirtilmektedir.

Popüler kültürdeki yeri:

2011 yapımı Türk televizyon dizisi Muhteşem Yüzyıl‘da Ayas Mehmet Paşa’yı, oyuncu Fehmi Karaarslan canlandırmıştır.

Eserleri

Beyoğlu, İstanbul‘daki (Ayaspaşa) semti Ayas Mehmet Paşa’nın konağının bulunduğu semt olduğu için ismini taşımaktadır.

Tekirdağ Saray ilçesinde kendisi tarafından Ayaspaşa Camii’ni inşa ettirmiştir, yine bu ilçe de caminin bulunduğu mahalle Ayaspaşa Mahallesi ismini taşır.

Ayas Mehmed Paşa

Ayas Mehmet Paşa (veya Ayas Paşa) (d. 1483, Avlonya - ö. 13 Temmuz 1539, İstanbul), I. Süleyman saltanatı döneminde 14 Mart 1536-13 Temmuz 1539 arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Hayatı:

Ayas Mehmed Paşa Avlonya'da doğmuştur. Babası İşkodralı, annesi Avlonyalı idi. Bazı kayıtlardan babasının 1522'den sonraki bir tarihte İslamiyetikabul ederek Mehmed adını aldığı anlaşılmaktadır. Diğer üç kardeşi Avlonya'da papazdı.  Ayas Mehmed Paşa devşirme olarak saraya alındı. Yavuz Sultan Selim zamanına kadar Enderun'da eğitim gördü. Yavuz Sultan Selim'in İran seferine katıldı. 23 Ağustos 1514 Çaldıran Savaşı'nda bulundu. 1515'de Memlukluleri tutan Dulkadiroğluları beyi Alaüddevle Bozkurt Bey üzerine yapılan Hadım Sinan Paşa komutasındaki sefere katıldı. 1516 ve 1517'de Yavuz Sultan Selim'in Mısır Seferi'ne de katıldı. Bu seferde iken 1517'de yeniçeri ağalığı görevine getirildi. 1517'de Ridaniye Savaşı ve Kahire'nin ele geçirilip sonradan Tomanbay'ın yaptığı hücumlara karşı koymada ve onun yakalanmasında büyük katkısı oldu. 1519'da Kastamonusancakbeyliği görevine getirildi. 1520'de Anadolu beylerbeyi görevine getirildi. Bu görevde iken Suriye'de Canberdi Gazali İsyanı'nı bastırmak için Anadolu eyaleti askeri başında Suriye'ye gönderildi. Bu isyanın bastırılmasından sonra Mart 1521'de Şam beylerbeyliğine atandı. Bu görevden sonra Rumeli beylerbeyi oldu. Yeteneği sebebiyle İstanbul'a kubbealtı veziri olarak getirilerek 1523'te üçüncü vezir, daha sonra ikinci vezir tayin edildi.

Bu görevindeyken Pargalı İbrahim Paşa'nın katli üzerine 14 Mart 1536'da vezir-i azamlığa getirildi. 13 Temmuz 1539'da veba hastalığından vefat etti. Ayas Mehmed Paşa'nın kabri Eyüp'te bulunmaktadır.

Değerlendirme:

Sicill-i Osmani'de şöyle değerlendirilmektedir:

Akıllı ve adaletli ise de tedbirsizdi. Çok hayratı vardır.

Günümüz Osmanlı kişileri hakkında önemli bir biyografi eserinde ise şu değerlendirilme yapılmıştır: Akıllı ve hükümet işlerinde mutedil bir kimse olmakla birlikte, silik bir şahsiyete sahip(ti). Ayas Mehmed Paşa'nın kadınlara düşkünlüğü bilinmektedir. Konağında bir defa kırk beşik sallandığı ve "Ayas Paşa karakola çıktı" deyimine sebep olduğu ifade edilmiştir. Vefatının ardından geride 20 civarında kız ve erkek çocuk bıraktığı belirtilmektedir.

Popüler kültürdeki yeri

2011 yapımı Türk televizyon dizisi Muhteşem Yüzyıl'da Ayas Mehmet Paşa'yı, oyuncu Fehmi Karaarslan canlandırmıştır.

Eserleri:

Beyoğlu, İstanbul'daki (Ayaspaşa) semti Ayas Mehmet Paşa'nın konağının bulunduğu semt olduğu için ismini taşımaktadır.

Tekirdağ Saray ilçesinde kendisi tarafından Ayaspaşa Camii'ni inşa ettirmiştir, yine bu ilçe de caminin bulunduğu mahalle Ayaspaşa Mahallesi ismini taşır. Devam edecek...