BANDIRMA’NIN YAŞADIĞI SEL FELAKETİ VE BUNU TETİKLEYEN SEBEPLER

Değerli Okurlarım,

Bandırmamız geçirdiği sel felaketi ile alt yapı bakımından oldukça hırpalandı. Bazı esnafımız ve ikametgah sahiplerimiz bu felaketten nasiplerini aldılar. Bu felaketin ana sebebi olarak metrekareye düşen yağış miktarının yüksek olması gösterilse de her ne kadar metrekareye 120,125 litre yağıştan bahsedilse de Bandırmamızın bu yağıştan ve yağışın yarattığı sel felaketinden olması gerekenden daha fazla zarar görmesinin sebebi Bandırma kanalizasyon tesisatını sisteminin yıllardır taşıdığı eksikliklerin, noksanlıkların payı da oldukça önemlidir düşüncesindeyim. Hele şu son dönemde Bandırma kanalizasyon teşkilatının su kanalizasyon işleri şeklinde Balıkesir Büyükşehir Belediyesi'nin icraat ve kontrolüne terk edilmesinin de önemli bir etkisi olduğunu düşünmekteyim. Çünkü Baski ismi ile Bandırmamıza hizmet veren, vermesi kararlaştırılan bu teşkilat bölgeye yeni hizmet vermeye başladığından Bandırma'nın kanalizasyon işlerini ve sistemini tam manasıyla tanıması bence zordur.

Henüz tanımadığı bir teşkilatın, sistemin gerektirdiği icraatları yapmasını beklemek Baski'ye haksızlık olacaktır kanaatindeyim. Bandırmamız yanyana tepeler ve aralarındaki vadiler üzerine kurulmuş bir yerleşim yeridir. Tarihi gelişimine baktığımızda Bandırmamız Livatya deresi, Cin Çukuru deresi, Çamaşır deresi, Gazane deresi, Tabakhane deresi, Malta deresi gibi derelerin arasında bulunan tepelikler üzerine kurulu bir yerleşim yeri olarak kurulmuş, zamanla şehir geliştikçe bu dereler kanalizasyonlarla daraltılarak, üzerleri kapatılarak Bandırmamız inişli çıkışlı bir yerleşim yeri olma özelliğine getirilmiştir. Bu yüzdendir ki Bandırmamız yağış aldığında yüksek tepelerden inen sularla çukur kesimlerinde suların birikip geçici dereler, seller yaşadığı bir yerleşim yeri özelliği kazanmıştır. Ancak Bandırma'nın yerel yöneticileri Bandırma'nın kanalizasyon sistemini hiçbir zaman geleceğe yönelik olarak oluşturmaya gitmemişler, hep kısa müddetler hizmet verecek şekilde düşünmüşlerdir. Halbuki Bandırmamızın tarihi dönemlerine baktığımızda derelerin ıslah edilip üzerleri kapatılırken çoğunlukla geniş üzerleri kümbetlerle kapatılmış kanalizasyon teşkilatı oluşturularak kapatılan derelerin gelecekte yağış ne kadar çok olursa olsun gelen suyu denize ulaştıracak şekilde bir kanalizasyon sistemine yer verildiğini görmekteyiz. Nitekim Çamaşır Deresi sahasında olsun, Cin Çukuru deresinde olsun, Tabakhane ve Gazhane derelerinde olsun bu tür sistemlerin denize kadar devam eder şekilde geniş kanalizasyon sistemine sahip durumda olduğunu gösteren kalıntılarına rastlamak bu söylediğimizi doğrular birer kanıt durumundadırlar.

Cumhuriyet devrinden itibaren iş başına gelen belediyeler yenileşme adı altında kanalizasyon sistemini kültler içerisine beton borular içerisine alırken mevcut önceki sistemleri iptal etmişler hatta hoyratça tahrip etmişlerdir.

Ne var ki yaptıkları yeni sistemi bazı yerlerde eski sistemle birleştirerek eski sistemin bazı bölümlerini kullanımda tutmayı da sürdürmüşlerdir. Bu gerçekleştirilen yamalı sistem Bandırma'ya hizmet ettikçe bariz sorunlar ortaya çıkmadıkça kanalizasyon sistemine dokunmamışlar, ne zaman ki sorunlar ortaya çıkmış işte o zaman yeni dedikleri sistemleri tekrar bozup kendilerince yeniden yenilemeye çalışmışlardır. Bu Bandırma tarihinde başlangıçtan günümüze böyle devam ede gelmiştir. Sık sık yapılan kanalizasyon sistemi değişiklikleri yanında telefon sistemi yakın zamanda kazandırılan doğalgaz sistemi ve şehir suyu sisteminin gerçekleştirilmesi sırasında yapılan kazılarla çoğu zaman kanalizasyon sistemi de zarar görmüş ama geçici tamirlerle bu gibi zarar görmeler de geçiştirilmiştir.

Yine gelişen Bandırma'nın sahip olduğu yeni mahallelerin kanalizasyonları için yeni özel kanalizasyonlar yapıp kendilerine has kanalizasyon sistemi ile denize dökülmelerinin sağlanması yoluna gidilmemesi aksine bu yeni mahallelerin kanalizasyon sistemini kendisine en yakın denize ulaşan bir kanalizasyon sistemine sahip mahallenin kanalizasyon sistemine bağlama yoluna gitmişlerdir. Bu nedenle zaten ileriye yönelik düşünülüp geniş yapılmak yerine dar yapılmış kanalizasyon sistemleri lüzumundan fazla yükle yüklenmiş ilk fırsatta patlayacak hale gelmişlerdir. Mesela bir zamanlar 100.yıl ın kanalizasyon sistemini 600 Evler kanalizasyon sisteminin Sunullah Mahallesi'nden geçen kanalizasyon sistemine bağlanıp öyle denize döküldüğünü söyleyenler de görülmüştür. İşte bu gibi nedenlerle güçlerinin üstünde yüklenen kanalizasyon sistemleri her fırsatta, her hızlı yağışta patlamış sorunlar yaratmıştır. Hele hele yüzey sularının döşenen yeni sistemlerle toprak altında oluşturulacak yeni bir pis su kanalizasyonu ile denize ulaştırılması yoluna gidilmeyip yüzey sularının da mevcut kanalizasyona bağlanması şehir kanalizasyon sistemini yağışlı hallerde tamamen görev yapamaz hale getirmesi söz konusu olmuş, bu gibi durumlarda da şehrimiz cadde ve sokakları da sadece sel sularıyla değil lağım sularıyla da dolmuştur.

Özellikle Cumhuriyet meydanı alanında Cin Çukuru sahasından gelen sistemin, Çamaşır deresinden gelen sistemin aynı sahalara inmesi bu sahaları önemli yağışlarda çoğunlukla cumhuriyet meydanı Adnan Menderes meydanı ve Liman çevrelerini sel suları ve lağım sularıyla kaplı hale getirmiştir. Geçmişteki belediyeler olsun, günümüz belediyeleri olsun kendilerince bu duruma çareler aramışlar, bunun için de mevcut kanalizasyon sistemlerine yer yer müdahalelerle, eklerle sorunu çözmeye çalışmışlardır. Ama bu hiç bir zaman Bandırma'nın yeni baştan komple Olarak bir alt yapıya, kanalizasyon sistemi yenilemesine dönüşemediğinden Bandırma bu gibi su baskınlarına, sellere açık kalmış ve öyle görülüyor ki hala da açık kalacaktır.

Su baskınlarının, sellerin sokakları kaplamasında bir diğer sebep de halkımızın logarları çöp sepeti, çöp konteyneri olarak kullanmaları, buralarda biriken çöplerin kanalizasyon sistemini tıkayarak kanalizasyon sularının caddelerimizi, sokaklarımızı kaplamasını, bu pis suların dükkanlarımızı, evlerimizi doldurmasını getirmektedir.  Bunun çevrem olması dolayısıyla en bariz görüntülerini pazartesi pazarının kurulduğu sahada görmekteyim. Pazar kurulan bu sahada esnaf Gönen ve başka yerlerde olduğu gibi çöplerini poşetlere toplamadığından pazar artıkları çoğunlukla logarlara dolmakta, bunlar yetmezmiş gibi esnafımız da pislikleri bu logarların içine süpürmektedirler. Hatta tuhaf bir noktayı da dile getirmek isterim ki pazartesi pazarının pazar sonunda yıkayan belediyenin görevlendirdiği görevliler de yıkadıkları yolun pisliklerini hatta kilit taşlat arasından çıkan ve suyun önünden çıkan kumları da sularla birlikte logarlara sürmekte, logarların tıkanmasına büyük ölçüde bunlar da katkıda bulunmaktadır.

Halkımızın çöpler ve Temizlik konusunda duyarlı olmamasını göz önünde bulundurarak belediyemizin şimdiki durumda Büyükşehir in bir kuruluşu olan Baski'nin bu logarları sık sık temizleyerek kanalizasyon sisteminde tıkanıklıklara sebep olmamasını sağlaması lazımdır. Umarım Baski konusundaki kendisine verilen görevleri gerçekleştirirken bu uyarılarımı da dikkate alır. Çünkü sadece pazartesi pazarı caddesinde değil pek çok yerlerde logarlar çöple, pislikle doldurulmakta. Bu sebeple kanalizasyonlar yüzey sularını akıtan eksik de olsa mevcut teşkilatlar sularını yüzeye vermekte, özellikle Cin Çukuru sahası, Dere mahallesi, Pazartesi pazarı, Cumhuriyet Meydanı gibi sahalar sık sık baskınlarına, pis su göletlerine dönmeye maruz kalmaktadır. Başta Büyükşehir Belediyemiz ve kendisine bağlı bazı teşkilatları olmak üzere Bandırma Belediyesi ve ona bağlı bazı teşkilatlar olmak üzere tüm yetkili ve görevlileri dükkanlarımızı, evlerimizi, sokaklarımızı, caddelerimizi yağışlı zamanlarda pis su derelerine göletlerine döndürecek durumların oluşmaması için gerekli tedbirleri almaya davet ediyorum. Bunun yanında halkımızı da logarları temiz tutmaya oraları çöp sepeti, çöp konteyneri görüp çöplerini oraya atmaktan uzak durmaya davet ediyorum.

Son olarak şunu da vurgulamak isterim ki Baski Bandırmamızda su baskınlarında pis suların işgaline uğrayan dükkanları, evleri, kömürlük ve bodrumları en kısa zamanda boşaltacak motopomp gibi aletleri yeterli sayıda hazır bulundurmaya davet ediyorum. Çünkü çağırıldığında itfaiyenin elindeki vasıtalar yeterli olmadığı içindir ki gelmeyen itfaiye yerine vatandaşın işgale uğrayan dükkan, ev, bodrum gibi yerleri pis sulara girerek teneke ve kovalarla bizzat boşalttığını görmüş olmaktayız. Umarım Bandırmamız gelecekte benzer su baskınları ve seller yaşamaz, kuvvetle ümit ederim ki gerekli kişiler bunun olmamasının tedbirlerini alırlar.