SÜT ÇOCUĞUNUN ENERJİ VE BESİN ÖĞELERİ İHTİYACI

Bebek ve çocuklar hızlı büyüyüp geliştikleri için vücut ağırlıklarına göre enerji ve besin öğesi gereksinimleri yüksektir.

ENERJİ : Büyüme enerji gerektiren bir süreçtir. Büyüme hızının en yüksek olduğu ilk aylarda bebeğin enerji ihtiyacı en üst düzeydedir. Çocuk büyüdükçe büyüme hızı yavaşlar ve enerji ihtiyacı da azalır (Enerji ihtiyacı yani kolari gereksinimi karbonhidratlardan sağlanır). Örneğin; ilk üç ay içinde kalori ihtiyacı kilo başına 120 iken üç ayda bir, bu oran beşer kalori düşer.

ilk 3 ay

120 cal...

3-6 ay

115 cal.

6-9 ay

110 cal.

9-12 ay 105 cal. gibi

Bebeğin enerji ihtiyacı karşılanmazsa, büyüme yavaşlar, ileri derecede yetersizliklerde durur. Ihtiyaç üzerinde alınan enerji ise şişmanlığa yol açar. Bebeklik ve çocuklukta şişmanlık, son- raki yıllar için kalıcı olabilir.

PROTEIN: Hücrenin temel yapısını protein oluşturur. Büyüme yeni hücrelerin eklenmesiyle olduğuna göre, büyümenin hızlı olduğu bebeklik çağında protein ihtiyacı da fazladır. Bebek büyüdükçe büyüme hızı yavaşladığı için kilo başına protein ihtiyacı da azalır. Örneğin;

ilk 3 ay 2.3 gr

3-6 ay

1.8 gr

6-9 ay

1.27 gr

9-12 ay 1.5 gr gibi

Bebek için en iyi protein anne sütü proteinidir. Anne sütü proteinin de kazein (anne sütü pro- teini) oranı düşüktür. Kazeinin besleyici bir değeri yoktur. Ayrıca gaza sebep olur. Anne sütü proteini albumin ve globumin yönünden zengindir (%67). Albumin (süt proteini) ve globumin (sut proteini) proteinleri bebekleri mikroplara karşı korur ve büyümeyi sağlar.

inek sütü anne sütünün tersine kazein yönünden yeterli, albumin ve globumin yönünden düşüktür (). Anne sütündeki protein çeşitlerinin oranı, elzem amino asitlerin (protein oluşturan yapı taşı) yoğunluğu, bebeğin büyümesine, inek sütüyle karşılaştırdığımızda daha uygun bir ortam hazırlar. Bu açıdan anne sütüyle beslenemeyen bebeklerin protein ihtiyaci ek besinlerle karşılanmalıdır. Protein ihtiyacının karşılanmaması çocuk için çok zararlıdır Malnutrisyona yol açar. Fazlası da, böbreklere yüklenildiğinden, vücut dengesini boza

böbrekleri yorar.

MINERALLER VE VİTAMİNLER: Normal durumlarda bebeğin mineral ve vitamin ihtiyacının 3. 4 ay anne sütü karşılayabilir.

DEMİR: Anne sütü demir yönünden zayıftır. Ancak anemi olmayan hamile kadınlar, hamile- likleri boyunca bebeğe demir depolarlar. Bu depo bebeğin doğumdan sonra 3-4 ay demir ihtiyacını karşılar. Bebek 3-4 aylık olduktan sonra ek besinlerle demir ihtiyacı karşılanmalıdır. (Karaciğer, meyveler, yeşil yaprakli sebzeler, pekmez vb.)

D VITAMINI: Anne sütü ve diğer besinlerde bebeklerin ihtiyacını karşılayacak D vitamini bulunmaz. Bebeklere ilk aydan itibaren günde 400 U D vitamini verilmeye başlanır. Bu işlem doktor kontrolünde yapılmalıdır. Çünkü fazlası zararlıdır. Raşitizm belirtileri görülen çocuklar- da bu miktar artırılır. D vitamini içeren en iyi besin balık yağıdır. Bebeğe günde bir çay kaşığı verilebilir. Ayrıca güneşten faydalanması sağlanmalıdır.

C VİTAMİNİ : Anne sütü C vitamini yönünden de iyi kaynak değildir. Emzikli kadın yeterli ve dengeli beslenirse sutuyle bebeğine günde 20 mgr. dolayında C vitamini sağlayabilir. İnek sütünde C vitamini azdır. Özellikle inek sütüyle beslenen bebeklere 15. günden itibaren C vitamini verilmeye başlanmalıdır. (Elma, şeftali, domates, turunçgiller vb.)

SIVI: Bebek ve çocukların vücudunda su oranı yetişkinlerdekine göre çok yüksektir. Ayrıca vücutta sıvı değişimi de hızlıdır. Bu açıdan bebeklerin kilosu başına sıvı ihtiyacı çoktur. Bebek büyüdükçe vücuttaki su oranı düşmeye ve yetişkinlerinkine yaklaşmaya başlar. Örneğin kilo

başına sıvı ihtiyacı:

ilk 3 ayda

140-160 ml.

3-6 ayda

130-155 ml.

6-9 ayda

125-145 ml.

9-12 ayda

120-135 ml. gibi değerlerdedir.