Hikaye Öncesi Etkinlikleri 1

Hikâye öncesi etkinlikleri; tekerleme söyleme, parmak oyunu, şiir okuma. bilmece sorma ve grup sohbetleridir, Bu etkinlikler çocukların dikkatini belirli bir noktaya çeker ve hikàye dinlemeye hazrlar.

Öğretmen etkinliklerin tümünü veya birkaçını seçebilir. Sevilen etkinlikler ertesi gün ve haftanın diğer günlerinde tekrar edilir. Böylece birikim sağlanır.

a- Tekerleme Söyleme

Tekerleme masallarin, halk hikâyelerinin bazen başında bazen sonunda bazende söz aralarında söylenen yarı anlamlı yarı anlamsız sözlerdir. Tekerlemeler konuyla ilgili olabilir veya sadece mizah unsuru taşır. Bunların dışında bazıları da ana okulunda çocuklara söylemek üzere eğitici amaçlı düzenlenmiştir.

Tekerlemelerin içinde kelime tekrarları bulunur. Bazıları karşılıklı konuşma şeklinde söylenir. Belirli bir ritimleri vardır. Şiirsel öğe taşırlar bu nedenle de çocuğun şiirle ilişkisini kurar. Yöreden yöreye farklılıklar içerebilir. Her yörede söylenen farklı tekerlemeler bulunabilir. Hikâye öncesinde söylenecek tekerlemeler fazla uzun olmamalıdır.

Okul öncesi eğitim kurumunda öğretmen yeni bir tekerlemeyi önce kendisi ritmi ile birlikte ve tamamını söyler. Sonra çocukların da katılmasını isteyerek bir kaç kez tekrar eder. Çocuklar teker- leme söylemekten çok hoşlanırlar, kolayca ezberlerler ancak onlara ezberlemesi için baskı yapılma- malıdır. Tekerleme söylemek çocukları pandomim, dramatizasyon gibi daha karmaşık olan ekinlik- lere hazırlar.

Tekerleme, hikâye öncesi etkinliklerin yanında oyunlarda ebe seçerken, sıra olurken, sıra beklerken, bir etkinliğin başlayacağını haber vermek gibi (örneğin; toplanma, temizlik, oyun etkinliğine geçiş gibi) durumlarda da kullanılır.

b- Parmak Oyunu

Parmak oyunları genellikle el ve parmaklarla oynanan, ancak bazen vücudun bir veya bir kaç kısmıda kullanılabilen (baş, kol, ayaklar vb.), belirli bir ritmi ve sözleri olan oyunlardır. Parmak oyunları etkinliklerde dikkati belirli bir konuya çekmek veya hikâyeyi dinlemeye yönlendirmek için oynanır.

Genellikle parmak oyunları hareketli canlı ve eğlencelidir. Çocuklar parmak oyunu oynarken hayal dünyalarını geliştirirler, çünkü gerçekte olan bazı olayları veya kahramanları el, parmak ve vücutlarının bazı bölgelerini kullanarak canlandırırken onları canlıymış gibi düşünürler. Canlandırılan olayı anlamaya ve yaşamaya başlarlar. Böylece parmak oyunları dramatizazyon çalışmalarının Önemli bir aşaması olarak görülebilir.

Parmak oyunları çocuklar için oldukça zevkle oynanan oyunlardır. Fakat çocuğun dikkatini hem parmak oyununa hemde sözlere yöneltmek zor olabilir. Bu nedenle okul öncesi eğitim kurumunda çalışan öğretmen çocuklara parmak oyunu öğretirken önce söz ve hareketlerin tamamını kendisi yapmalı ve söylemelidir, sonra bir misrayı (veya misra grubunu) söyleyerek hareketini yapmalı ve çocukların tekrar etmesine yetecek kadar bir süre beklemeli, çocuklar sözleri söyleyip harekti yaptıktan sonra ikinci misraya ve harekete geçilmelidir. Böylece tekerlemenin tamamı misra misra, hareket hareket bittikten sonra yine aynı şekilde bir iki kez tekrar edilebilir. Çocuklar bir süre sonra (genellikle birkaç gün veya bir iki hafta içinde) parmak oyununun tamamını öğrendikten sonra öğretmen ve çocuklar birlikte oynayabilirler.