güvenilir kaynak casibom giriş maritbet
SON DAKİKA
Hava Durumu

Trabzon Havalisinde Yaşayanlar Öz ve Öz Türktür – 6

Yazının Giriş Tarihi: 18.12.2020 21:47
Yazının Güncellenme Tarihi: 18.12.2020 21:47

Besim bin Mehmed ayrıca, Rus ve Ermenilerin Trabzon'da yaptıkları ile ilgili olarak da şunları söylemiştir. Önceden kilise iken sonradan camiye dönüştürülmüş olan camileri ve Ortahisar Cami'sini kiliseye döndürdüler. Bununla beraber Cevizlik, Haçavera köylerindeki camilerin minarelerine haç taktılar 1917Ekim İhtilali'nin ardından, Ruslar'ın Trabzon ve çevresini tahliye etmeleri üzerine, bu tahliyenin öncesinde ve sonrasında Ermeni çeteler tarafından masum ve savunmasız halka mezalim ve soykırım yapılmış, öldürülen insanlar kuyulara doldurulmuş; kolları, elleri ve ayakları kesilen insanların parçalanmış vücutları terk edilmiş ev ve bahçelere atılmış; camiler tahkir maksadıyla pislikle doldurulmuş, bu zulümden ağaçlar da nasibini almış ve meyve ağaçları halkın istifade etmemesi için kesilmiştir .

1918 yılının Şubat ayında Erzincan, Bayburt, Trabzon içinde ve çevrelerindeki Müslüman halka yapılan zulümler hakkında kaçmayı başararak orduya sığınanlardan önemli bilgiler alınmaktadır. Bu bilgiler daha sonra Rus Kafkas Ordusu Komutanı Tuğgeneral Odişelidze'ye aktarılmış ve bu sayede olayların önünün alınabileceği düşünülmüştür. Köse Bucağı ile Trabzon caddesi üzerinde, Türkistan XXIII. Alayı'nın gördüğü Müslüman ölülerin sayısı Alayın türlerini ürpertecek dereceyi bulmuştur. Yine Rus ordusundan Ermenilere devşirilen topraklarda Müslüman halkın, yeni doğmuş çocuklara kadar öldürülmesi, Trabzon çarşısı ve pazarının yağma edilmesi ve yakılması, Görele ve Trabzon tekel tütünlerine el konulması, Rize'nin alevler içinde kalması Odişelidze'ye bildirilen olaylar arasında yer almaktadır .

Rus askerleri, Gavur meydanına gelerek oradaki Rus, Ermeni ve Tatar askerlerini toplayıp, halkı evlerine çekilmeye zorladılar. Bunlardan bir kısmı çarşıda fesli görüp bir kısım Müslüman'ı toplayıp götürmüşlerdir. Bunları öldürmek için Değirmen Deresi'ne götürdüler. Yolda bunlardan üç kişiyi öldürdüler. Kisarna köyünde Ermeniler, Ayakoz oğlu Yusuf Ağa'yı öldürdüler. Merhumun karısı bir

Hıristiyan evine sığınarak kurtuldu. Birkaç gün sonra Ermeniler Yusuf Ağa'nın evini basarak karısı ile yeğenini öldürdükten sonra üzerlerindeki iki altın beşlik ile 2500 manatı aldılar ve evi de yakarak gittiler.

Rusların ve Ermenilerin yaptıkları bu katliamlar Avrupa'da birçok gazetede haber konusu olmuştur. İskandinavya gazetelerinden Allahande ve Aftoblatt Rusların ve Ermenilerin Trabzon vilayetinde yaptıkları zulümlerle ilgili "Trabzon Vilayeti'nde Rus Kötülükleri" ve "Ermenistan'da Rus Vahşet ve Mezalimi" başlıklı yazılar yayınlamışlardı.

Rusların Kafkas Ordusu'nda Ermeni ve Hıristiyan Gürcülerden oluşan kıtalar bulunuyordu. Ayrıca işgal altına giren bölgelerdeki birçok Ermeni, gönüllü olarak Rus Ordusu'na katılmıştı. Rus ihtilali baş gösterince orduda yaygınlaşan çözülme ve dağılma hareketlerine paralel olarak müstakil Ermeni ve Gürcü kıtalarının teşekkülü hızlandırılmış ve Kafkas Ordusu'nda bulunan ve sayıları 10.000'i geçen Ermeni subay ve askerinden oluşan bir kuvvet oluşturulmuştu. Bu kuvvet cepheden ayrılıp evlerine dönen Rus kıtalarının yerini alıyordu. Bunlara ek olarak cephe gerisinde faaliyete geçen Ermeni çeteleri de taşkınlıklara başlamıştı. Brest-Litovsk'taki ateşkes anlaşmasına rağmen henüz bir barış anlaşması imzalanmamıştı .

3. Bölgenin kumandanı olan Fevzi Paşa, 13 Haziran'da Gümüşhane'de olan

III. Ordu Kumandanı Vehip Paşa ile görüşerek Trabzon'u kurtarma amacıyla yapılacak harekât için durumu değerlendirdiler. Başkomutanlık taarruzun direkt olarak Trabzon üzerine yapılmasını ve Trabzon önlerine gelerek harekâta destek verecek olan Alman denizaltılarının bölgeye ulaşabilmesi için 28 Haziran'ın beklenmesini istemişti. Fakat III. Ordu karargâhı, Trabzon üzerine emniyetli bir harekât yapabilmek için önce doğuda Madur ve Polut zirvelerinin temizlenmesini gerekli görüyordu. Bölgeden harekete geçecek olan Ruslar, Trabzon üzerine yürümekte olan kuvvetlerimizin arkasına düşerek tehlikeli bir durum yaratabileceklerdi .

YAZARIN DİĞER YAZILARI

    logo
    En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.