Aptallık, aptal olma durumudur, Kök sözcük aptal ise zekası gelişmemiş, zeka yoksunu, alık, ahmak, alık-salık anlamlarına gelir. Bir sıfat ya da isim olarak kullanılabilir. Aptallık doğuştan gelen bir kusurdur. Bu insanlık kusuru ile ilgili açıklamalar böyle.
Engin Yıldızoğlu ise Dietrich Bonhoeffer'in Nazi hapishanesinde yazdığı mektuplarda geliştirdiği “Aptallığın Teorisi”ni anımsatarak, aptallıkla ilgili şu açıklamaları yapıyor:
Aptallık zeka eksikliğinden kaynaklanmaz, zeki insanlar da aptallaşabilir, asıl sorun, bireyin eleştirel, düşünme, ahlaki muhakeme yapma yetisini kaybetmesinden kaynaklanmaktadır diye açıklayan yazar Yıldızoğlu, (Ben kısaltarak aktarıyorum) Aptallık bireysel değil, toplumsal bir olgudur. Birey yalnızken aptallık nadiren ortaya çıkar. İnsanlar grup içindeyken daha kolay manipüle edilir. Otoriteye itaat etmeye meyilli hale gelir...
Aptal insanın, gerçeğe karşı bağışıklığı vardır.
...Aptal kişi, gerçeği kabul etmek istemez. Bilgi veya mantıklı argümanlar, aptal bir insana ulaşmaz; onu mantıkla, bilimle ikna etmek zordur.
Aptallık baskıcı rejimler altında yaygınlaşır.
Aptallık özellikle tek adam rejimlerinin, yükseldiği dönemlerde, diktatörlükler altında yaygınlaşır. İnsanlar özgür düşünceyi bırakıp güçlü bir lidere ya da ideolojiye bağlandıklarında aptallaşırlar.
Ve “Yararlı salaklık”
... Süreç olarak faşizmin rejimleri, medya tekeli kurar, muhalefeti, muhalif entelektüelleri, sanatçıları susturur (Bazen satın alır) Bunlar “Yararlı salaklar” olmayı gönüllü kabullenerek “adamların yalanlarının, fantezilerinin, türlü komplo teorilerinin peşinden gider.
Bu analiz ve yazarın açıklamaya çalıştığı, “Aptallığın teorisi” özellikle Nazizm döneminde Almanya'da insanların faşizme nasıl boyun eğdiğini, aptallaştığını açıklamak için geliştirilmiştir.
Salaklık ile ilgili konu çok uzun. Baştan da ifade ettiğim gibi salaklığın hangi ortamlarda geliştiğini ve nedenlerinin ne olduğunu kısaltarak aktarmaya çalıştım. Şimdi affınıza sığınarak, kendinize şu soruyu sorabilirsiniz?
“Ben Salak mıyım, değil miyim?”