YAKIN TARİHİMİZDE ROL OYNAMIŞ, İZLER BIRAKMIŞ ÜNLÜ ASKERİ VE SİVİL GEMİLERİMİZ

ALEMDAR’IN EREĞLİ’DEN TRABZON’A KAÇIRILMASI

29 Haziran 1921 de Ankara’dan Bahriye Dairesi Reisi Şevket Bey (Yarbay Şevket Doruker Lozan antlaşmasında Türk delegasyonunda deniz müşaviri olarak bulunmuştur.) gizlice Ereğli’ye gelerek ALEMDAR’ın yeni süvarisi Nuri PEKERGİN (Emekli Yarbay) ile gizli bir görüşme yaptı ve şifahi emirlerini şu şekilde verdi;

“Nuri Bey biz Alemdar’ın Ereğli’den Trabzon’a hareketine alenen emir veremiyoruz Fransızlarla yaptığımız antlaşma gereği Milli Mücadelenin sonuna kadar Alemdar Ereğli’de demirli kalacak, onun için size resmen emir veremiyoruz. Dolayısıyla tüm sorumluğu üzerine alarak Alemdar’ı Trabzon’a kaçıracaksın, eğer yolda yakalanırsan tüm mesuliyet senin, fırtınayı bahane edersin, başka bahaneler bulursun.”

Bunun üzerine Şevket Bey ile süvari Nuri Bey gemide kaçış planlarını yaptılar. Şevket Bey 2 Temmuz 1921 de gemiden ayrılıp motorla İnebolu’ya hareket etti ve oradan da Ankara’ya gitti. (Gemi jurnallerinde kayıtlı)

ALEMDAR sefere hazırlanarak tüm eksiklerini tamamlamak üzere hummalı bir çalışma dönemine girdi, eksikler tamamlandı, Eylül ayı başından itibaren de gemi personeli zorlayıcı sebepler dışında dışarı çıkartılmayıp her an harekete hazır halde beklendi. Geminin yakıt, kumanya ve su ikmalleri gizlice geceleri yapılmıştı. Bundan maksat Ereğli’de bulunan gayri Müslimlerin ve casusların ALEMDAR’ın bir hazırlık döneminde olduğunu Fransızlara bildirme korkusundan idi. Artık Karadeniz de çıkacak kuvvetli bir fırtına beklenmekteydi, zira fırtınalı bir havada hareket edilirse düşman gemileri limanlarda bağlı olacağından ve böyle bir havada ALEMDAR’ın denize açılacağına ihtimal vermeyeceklerdi.

Nihayet beklenen fırtına 24 Eylül 1921 günü başladı bu Kestane karası fırtınasıydı ve beklenende bu idi. ALEMDAR kazanlarına stim tutturarak geceyi bekledi, saatler gece yarısını gösterirken bağlı olduğu kalyon çapaları bırakarak Karadeniz’in fırtınalı denizlerine kendini bıraktı, bu kaçış Milli Mücadeleye kaçış idi. Tüm ışıklarını söndürmüş olan ALEMDAR, fırtınayla, dalgalarla mücadele ederek sabah çok erken saatlerde Amasra’ya girdi. Gemi demirleyince çok büyük bir süratle siyah olan geminin boyası griye çevrildi, ağaç karkaslı ve branda sarılarak sahte bir baca yapıldı, çift bacalı görünümüne girerek geminin dış görüntüsü tamamen değiştirilmiş oldu. Gemiye Fransız bayrağı çekildi. Bu bayrak Amasra’daki subay ailelerinin renkli giysilerinden dikildi. Bundan gaye, düşman gemileri tarafından tanınmamak ve salimen Trabzon’a varmaktı.

ALEMDAR’ın Amasra’ya gelişi Milli Mücadeleye derhal bildirildi ve cevaben O’na ilk görev verildi, giderken Samsun’a uğrayıp oradaki hasarlı top kamalarını Trabzon’a getirecekti. Amasra’dan sonra Samsun’a uğrayan ALEMDAR’a bütün gün beklemesine rağmen fırtına sebebiyle top kamalarını getiremediler hava kararınca da Süvari “vira demir” diyerek Trabzon’a yol verdi.

24 Eylül 1921 de Ereğli’den Trabzon’a gizlice gece yarısı harekât eden ALEMDAR çok kötü hava şartlarında ve maceralı bir yolculuktan sonra, Trabzon’a 29 Eylül 1921 günü Alay sancaklarıyla süslenmiş olarak girdi. Dış görünüşü değiştirilmiş ALEMDAR önce şaşkınlık sonra coşku yarattı. Trabzon halkının büyük bir sevinçle karşıladığı ALEMDAR’ın gelişinde Tümen ve Vilayet erkanı ile Milli teşekküller ve nakliyatı bahriye kadroları hazır bulundular.

ALEMDAR ve personeli Trabzon’da birkaç gün dinlendikten sonra Novorosiyk seferine başladı. İkinci İnönü Savaşı’na kadar sayısız sefer yapan ALEMDAR’a Erkanı Harbiye-i Umumiye Reisi Fevzi Paşa’dan gelen tebrik ve takdir telgrafları ALEMDAR’ın Jurnal defterine de işlenmiştir.

ALEMDAR’a Trabzon’da monte edilen topların deneme atışları yapıldı. (22/5/1922) Bundan sonra, ALEMDAR başta Şahin Vapuru olmak üzere Novorosiyk’den harp malzemesi taşıyan gemilere karakol ve kollama görevi yaptı. Bunlardan en önemlisi ise 1.300 Ton’luk, silah ve cephane yüklü Şahin Vapuru’nu kestirme ve değişik bir rota ile Samsun’a ulaştırırken Yunanlıların büyük zırhlısı Averof komutasındaki iki torpidoyu çeşitli denizcilik oyunlarıyla başka rotalara çekmiş ve 07/06/1922 tarihinde Şahin Vapuru’nun yükünü Samsun’a ulaştırmasıyla 26 Ağustos 1922 de kazanılan büyük zafere ulaştırılmasını sağlamıştır. Yunan donanması Karadeniz de ALEMDAR’ı ararken Şahin Vapuru yüklediği 21 savaş uçağını da aynı taktikle Samsuna ulaştırıp, büyük zaferin kazanılmasında önemli rol oynamıştır.

ALEMDAR’ın Pontus Çetecileri ile yaptığı mücadeleler de çok önemlidir. Nurettin Paşa yönetimindeki 20 bin kişilik kuvvet dağlarda Rum çeteleriyle uğraşırken bu kuvvetlerden kaçarak Romanya ve Bulgaristan’a deniz yoluyla sığınmaya çalışan Abacı Yanko ve Sarı yani çetesini yakaladığı gibi deniz yoluyla kaçan birçok Pontus çetesini yakalayıp resmi makamlara teslim etmiştir.

ALEMDAR büyük zaferden sonra da 1924-1959 yılları arasında kurtarma işlerinde sürekli olarak çalıştı. Bu arada 1951 yılında İstanbul Haliç Tersanelerinde çok büyük bir bakım geçirdi, kazanları yenilendi, modern kurtarma araç ve gereçleriyle donatılıp çalışmalarına devam etti. 1959 yılı sonlarına doğru hizmet dışı bırakılan ALEMDAR bir süre tanker dubası olarak kullanıldı. Büyükdere’de kıçtankara bağlanmıştı. 1964 de İsi Kurt 1980 de Aksoy firması tarafından satın alındı. 1982 yılında her geminin başına gelen Gazi Gemi Alemdar’ın da başına geldi. Sökülmek üzere son kez satıldı, günümüze ondan yalnız bir deniz feneri ve birkaç fotoğrafı kaldı. Tabi bir de Gazi Gemi’nin kuşaktan kuşağa aktarılan hatıraları.Devamı yarın…