SÜNNİ MEZHEPLERİN KURUCULARINI TANIYALIM

"Her şey için kerem vardır. Kalbin keremi Allahü Teâlâ’dan razı olmak, kadere rıza göstermektir."

"Sizde olmayan meziyetlerle sizi metheden kimsenin, sizde olmayan kötülüklerle de bir gün kötüleyeceğini unutmayınız."

"İstediklerini vermediğiniz zaman kızan, kırılan veya küsen arkadaş, gerçek arkadaş değildir."

"Kibir taşıyan kafada, akla rastlayamazsınız."

"İnsanların ahmak sınıfı, kendilerinin meth edilmesinden hoşlananlarıdır."

"Tevekkül, her şeyi Allah’tan bilmek ve rızkı Onun verdiğine inanmaktır."

"Tevekkül, bütün işlerinde Allahü Teâlâ’ya teslim olmak, başa gelen her şeyi Ondan bilip katlanabilmektir."

"İnsana az bir mal yetişir. Çok mal ise kâfi gelmez."

"Bir kimse, sadık bir arkadaşını kaybederse, kendisi için zillettir."

"Hüsn-i zannı olanın hayatı hoş geçer."

"Yalan söylemek, emniyeti giderir."

"Meziyet, fazilet, ilim ve irfan tamamlığı iledir."

"Ayıplardan uzak arkadaş arayanlar, arkadaşsız kalır."

"Her gün sabahtan akşama kadar camide ibadet edip, Allahü Teâlâ benim rızkımı nereden olsa gönderir, diyen kimse, cahildir. İslamiyet’ten haberi yoktur.”

“İhlas, amellerin afetlerinden kurtulmaktır."

"Zühd üç türlüdür; cahilin zühdü, haramları terk etmektir. Âlimlerin zühdü, helal olanların fazlasından sakınmaktır. Ariflerin zühdü, Allahü Teâlâ’yı unutturan şeyleri terk etmektir."

"Fütüvvet, korktuğun şey yani Cehennem için, arzu ettiğin şeyi yani heva ve hevesi terk etmektir.”

Bu mezhep lideri diğer üç mezhep liderine oranla daha az taraftar bulmuş bu yüzden mezhebi daha dar alanlarda revaş bulmuştur. Genel İslam nüfusuna oranla Sünni İslam kitleleri içinde yüzde on ile yüzde beş arasında uygulayıcısı olan bir mezheptir dersek umarım yanlış söylemiş olmayız.

Sünni mezhepler açısından bu 4 büyük imama ilaveten Caferi mezhebinin kurucusu olan Caferi sadığı ekleyenler, ekleyen anlatımlar varsa da tüm Sünni dünyasında bu zat bu 4 ü kadar genel kabul görmediğinden bunlarla aynı seviyede tutmak düşüncemize göre uygun olmamalıdır. Sünni kesimin 4 büyük mezhebini oluşturan bu imamlardan sonra kendi akaitlerini ortaya koyup yeni mezhepler türetmeye çalışanlar yahut bu imamların akaitlerini farklı yorumlayıp tarikat dediğimiz sistemleri oluşturan dini liderler hatta türetilen tarikatları kendine göre yorumlayıp cemaatler dediğimiz grupları oluşturan dini liderler pek çok olsa da bu tür liderlerin amacı İslamiyet’i bölmek olmamasına karşılık istemeden de olsa İslamiyet’i bölüp birlik ve beraberliğini bozduklarını, bundan istifade bazı kötü niyetli kişilerin İslam dünyasındaki iç çatışmaları, kan dökülmeleri yarattığını düşünmek de pekala mümkündür. Bu yüzdendir ki İslam dünyasında görülen bölünmenin mezheplerde aşağıya indirilmemesi gerektiğini bu yolla İslam birliğine, İslam dünyasının huzuruna daha büyük katkıda bulunulacağını düşünmekteyim. Bu nedenledir ki İslam bireylerin Sünni kesiminin bu 4 imamın ortaya koyduğu kaidesel uygulama açısından ortaya koyduğu bölünmelerden daha fazla bölünmelere uğramamak için bu 4 imamdan birinin akaidini kabul edip ibadet ve itikatlarını ona göre biçimlendirip, ona göre uygulamaya yönelmelerini gerçekleştirmeleri düşüncesindeyim. Daha aşağı bölünmelerin İslam’ı daha çok parçalayıp İslam toplumunu daha çok kavgaya, iç huzursuzluğa götüreceğini bilmeleri gerekir düşüncesindeyim.

Sözün kısası Sünni İslam toplumu olarak bu dört mezhep kurucusunun dışında icraat ve ibadet açısından yeni kaideler ve uygulamalar ortaya koyan veya koymaya çalışan din adamları geçmişte de günümüzde de gelecekte de ortaya çıksa bile onların oluşturduğu İslami sistemlere mezhep denmesi kanaatımca yersiz olacaktır. Onların getirdiği sistemlere en fazla tarikat ve cemaat sistemi denilebileceği gibi bu yeni sistemleri ortaya koyanlara da tarikat lideri veya cemaat lideri denilebilecektir. Sözün kısası Sünni mezheplerin dört kurucusu İmam-I A’zam Ebu Hanife,

 İmam Şafii, İmam Malik ve İmam Hanbeli’dir. Sünni dünyasına ve esas mezhepleri bunlar olup bunların dışında mezhep iddiasında bulunanlar tarikat ve cemaat oluşumundan ibarettirler düşüncesindeyim.