Türk Kökenli Etnik Guruplardan Pomaklar

M.Ö. IV. Yüzyılda Dardanlar. Dardan Krallığı'nın doğuşu ve güçlenmesi

Dardanlarla ilgili ilk haber M.Ö. IV. yüzyıla aittir.

O dönemde Balkanların en büyük siyasi-askeri gücü haline gelen Makedonya Krallığı'nın kuzey sınırlarını kuvvetlendirmek için uğraştığından bahsetmektedir. Romalı tarihçi Justin'e göre, II. Filip Dardanları ve diğer komşularını yenerek egemenliği altına almıştır.

Makedon hükümdarının bu savaşı Paion'yanın işgali ve İlliya'lılara karşı askeri hareketleriyle ile bağlantılıdır, çünkü M.Ö. 344 yılında o İlirya devletine saldırmıştır. II. Filip'in Dardan sınırında oluşturduğu durum geçiciydi ve daha çok Makedonya'nın Balkan'larda hegemonya politikasına karşı koyan İliryalı komşularla sınırın güvenlik altına alınması içindi.

Makedon devleti, Paion topraklarını işgal ettikten sonra, Dardania sınırına dayanmıştı. Bu savaştan sonra meydana gelen olaylar, özellikle M.Ö. 335 yılındaki ayaklanmayla başlayan olaylar açıkça göstermektedir ki, Dardanlar Makedonya'nın işgalci politikasını, ülkenin güneyinde yaratılan fiili durumu kabullenmemişler ve oluşturulan anti-makedon koalisyonuna katılmışlardır. Yukarıdaki olayları anlatan antik yazarları, Dardan'ların hiçbir yerleşim merkezinden ve onların iç örgütlenmelerinden bahsetmemektedirler. Hatta, onlar, Dardanların hükümdarlarından bile bahsetmemektedirler.

Fakat daha sonraki olaylar ve M.Ö. IV. yüzyılın ikinci yarısındaki kaynaklara göre kabilelerin güçlü bir birlik altında birleştiklerini doğrulamaktadır. Dardania'nın o zamanlar kendi başına coğrafi ve siyasi bir bütünlük oluşturmaktaydı. Dardan topluluğunda toprak sahibi olan soylu sınıfı iktidarı oldukça gelişmişti.

Amaçları sadece yağma olmayan Makedonya ile, savaşları yöneten hükümdar hanedanlığı bu soylu sınıfın bağrından çıkmıştır. Bu savaşların ilk çıkış nedeni, Paoina'yı işgal altında tutarak iki komşu arasındaki dostluk ilişkilerini keserek Dardanları tehdit eden Makedon hükümdarların politikalarından kaynaklanmaktaydı. M.Ö. III. yüzyıl başlarında Balkan'ın merkez bölgesinde önemli bir siyasi örgütlenme olarak tarih sahnesine Dardania Krallığı çıkar. O yüzyılın 80. yılında, o bölgenin en yukarısında birbirleriyle ilişkisi olan iki önemli olay meydana gelmiştir: Keltlerin, Yunanistan ve Makedonya'ya saldırarak onların yönüne doğru geçişi ve Dardania'lıların bu saldırılara karşı koymak için Makedonya'ya yardım etmeleri.

Justinian'ın verdiği bilgiye göre, M.Ö. 279. yılında "Dardania Hükümdarı", 20.000 askerden oluşan askeri yardımı Kelt'lere karşı savaşmak için göndermeye hazır olduğunu elçi vasıtasıyla Makedonya Hükümdarı Ptoleme Kerauni'ye bildirmiştir. Fakat Makedonya Ptoleme Kerauni yardımı reddederek, dardan elçilerini sözleriyle aşağılamıştır. Dardan'lar, Keltkere karşı savunma önlemleri aldılar. Yunanistan'daki bozgundan sonra, Keltler yenilmiş ve dağılmış bir biçimde kuzeye doğru çekildiler. Ordudan arta kalanlar "geçmek istedikleri dardan topraklarında hepsi imha edildiler", Diedori, Keltlerin saldırılarının sonucunu yazılarında böyle anlatıyordu. Keltlerin saldırılarıyla bağlantılı olan yazılar, Dardan'larda M.Ö. III. yüzyıl başlarında yaratılan durumu anlamak için önemli bir kaynaktır. Dardan hükümdarının adı bilinmemesine rağmen, Dardanların güçlü siyasi-askeri orduya sahip bir krallık oldukları bilinmektedir. Makedon Devleti’ne 20.000 kişilik bir orduyu göndermeyi teklif eden Dardania Krallığı'nın yardım teklifinin başka türlü bir açıklaması yoktur. Dardania hükümdarının bu hareketini, Dardania Krallığı'nın gücünün bir göstergesi, aynı zamanda güney komşusuyla ilişkilerini değiştirmek için bir çaba olarak görmemiz gerekir. Bu olaylardan sonra, yazılı antik kaynaklarında, kırk sene Dardanlarla ilgili herhangi bir haber yoktur. İlk önce, Dardanların bu dönemde, Kelt saldırılarının neticesinde meydana gelen duruma karşı önlem aldıklarını düşünebiliriz. Dardan isminin yayılmasına dayanarak, bilim adamları başka bir görüş ileri sürmüşlerdir: yakarıda bahsedilen dönemde,

Dardania Krallığı sınırlarını kuzeye ve güneye doğru genişleterek gücünü arttırmıştır. M.Ö. III. yüzyılın ikinci yarısında, Dardania Krallığı ile Makedon devleti arasında savaşlar yeniden başladı. Savaşların yeniden başlamasının nedeni Makedon hükümdarlarının komşuları kuzey İliryalılara karşı işgalci politikaları ve özellikle Paion'ların topraklarının işgaliydi. Devamı yarın…