Eol ve Mezya Kültür Bölgelerini Tanıyalım ve Benimseyelim

SİGAİON-SİGEİON

Anadolu'da Mysia Bölgesinde Troas'da yüksek burun ve yerleşim yerinin adıdır. Kentin El yerleşimi veya bir ara Eol yerleşimi olduğu kanısı vardır. Bugünkü Yenişehir ve Yenişehir Burnu’dur. Çanakkale'ye 34 kilometre bir mesafede Kumkale yakınlarındadır. Menderes Çayı'nın boğaza döküldüğü yerde kurulmuştu. Bu sahada hafriyat yapılmamıştır. Truva (Troas) Savaşı sırasında, Mykenai (Miken) donanması burada barınmıştır. Midilli (Lesbos) ticaret acentası mevcuttu. Bir ara Atina egemenliğine girmiştir. Şehirde Akhilleus'un (Eşi- leus'un) mezarı ve bu mezara yakın Akhilleron isimli bir kale mevcuttur.

SKEPSİS

Eolia bölgesinde, Menderes Vadisi'ndeki dağ kentidir. Bu Eol kenti daha sonra Aleksandreia Troas'a zorunlu bir yerleşime tabi tutulmuştur. Bu nedenle kent Lidya Pers, İskender ve Antigonas dönemine kadar Diadohlar hakimiyetlerini görmüştür.

SKYLAKE

Anadolu'da, Mysia'nın bir bölümü olan Eolia'ya ait bir kenttir. Eol kenti olduğunu eski kaynaklardan öğreniriz.

SMİNTHEİON

İlk çağ tarihinde bir Eol kentidir. Larissa'nın doğusunda, Hamksitos'un kuzey doğusunda kurulmuştur. Eollerce kurulduğunu düşünmekte olmamıza karşılık İon kenti olduğu iddiaları da vardır. Bugün Gülpınar İlçesi'nin doğusunda bir ören yeridir.

SYMİRNA

İlk çağ coğrafyasında bugünkü İzmir'dir. Şehir MÖ. 3000 yılında BayrakIı'da kurulmuştur. Efsanelerde Serene diye de bahsedilir. Şehir ilk zamanlarında Eol kenti iken, daha sonra İonlarca ele geçirilmiştir. Bu ele geçirilişte mücadele uzun sürmüştür, ancak üstünlük İonlarda kalmıştır. Herodotos'a göre bu ele geçirilme şöyle olmuştur; Politik rakiplerine yenilen bir grup İonlu (Kolophon'lu) Eol sakinleri tarafından, Symirna'ya kabul edilmişlerdir. Bu sığınmacılar fırsat kollamışlar, Symirnalılar, Dionysos Bayramı'nı kutlamak için sur dışına çıkınca, şehri ele geçirip kapıları kapatmışlardır. Bunun üzerine Eoller bunlarla mücadeleye başlamış, diğer Eol kentleri yardımlarına koşmuşsada başarılı olamamışlardır. Uzun mücadeleler sonunda bir anlaşmaya varılmıştır.

TEMNOS

Anadolu'da Eolia bölgesinde bir kenttir. Eoller tarafından kurulduğu sanılan kentin, ilk kuruluş yeri Görüce Köyü yakınlarındaki, Emiralem tren İstasyonu’nun güney doğusundadır. İskender sonrası Helenistik dönemde, önce ittifak şeklinde (MÖ. III. yüzyılda) bağlandığı Bergama'ya, daha sonra (Attalos I zamanında) kesin olarak bağlanmıştır. Bergama ile birlikte Roma hakimiyetine giren temnos, MS. 17'de Tiberius zamanında bir deprem geçirmiştir.

Kentin sikke basımı imparator Gallienus çağına kadar sürmüştür, buna rağmen şehir önemini kaybetmiştir. MS. V. yüzyıla kadar bir piskoposluk merkezi olarak kalmıştır. Bu tarihlerden sonra, kentten bahsedilmemesi şehrin terkedildiğini gösterir. Şehrin en önemli kutsal alanı, Prusias II tarafından yağma edilen ve yakılan, Apollon Mabedi alanıdır. Apollon, Temnos'ta Dionysos kadar olmamasına rağmen önemli idi. Bu da kentin Eol kenti olduğunun ispatıdır. Temnos ünlü hatip Hermagoras'ın doğduğu yerdir.

TENEDOS

İlk çağ coğrafyasında bu günkü Bozca Ada’nın ve merkezi durumundaki kentin adıdır. Bugünkü adını kıyıları çevreleyen tepelerin ağaçsız olmasında aramak gerekir. Bu adın bu nedenle verildiği sanılmaktadır. İlk çağda Eol kültür bölgesine dahil olan adanın, ismi konusunda da bir efsane vardır. Troas savaşlarından önceki dönem krallarından Apollon, sekiz yaşındaki oğlunun kendi oğlu olmadığını öğrenmiştir. Kral bu çocuğun bir sandık içine konularak denize bırakılmasını emreder. Denize bırakılan sandık Bozca Ada kıyılarına vurur, ada halkı bu sandığı bulup içindeki çocuğu çıkarıp büyütürler.

Adada büyüyen Tenis isimli bu çocuk adada kral seçilir. Ada onun adına izafeten Tenedos adını alır. Homeros, Aristotales ve Strabon gibi yazarların eserlerinde, bu kent ve ada ile ilgili bilgiler mevcuttur. Bu bilgilere göre adada, doğu kıyısında iki liman mevcuttur. Lesbos'ta olduğu gibi burada da Eolis yerleşiminden söz edebiliriz. Devam edecek…