BIRAK ZİFTLENSİN, BOŞ VER ZIKKIMLANSIN!

Tarihimizde ve geleneğimizde serbest ekonominin önemli bir yeri vardır. Bu serbest ekonominin bu kadar önemli olduğuna dair, zamanın iktisatçılarından İbni Keramet Deruni kitap bile yazmıştır. Deruni Arapça olarak kaleme aldığı bu kitabın adı: “MAFİŞ GIRGIR, İLLA MANGIR”dır.

Şimdi anladınız mı ülkemizdeki ekonomik kriz ve hayat pahalılığının nedenini?

İster serbest deyin, ister piyasa ekonomisi deyin, bu çeşit ekonomilerin özünde sermaye var, tüccar vardır. Bizim bu Deruni Efendi, kendisinden önce yaşamış Adam Smith’in eserlerinden faydalanırken, Adam Smith şu sözünü bizlere, Türk filmi sunumu ifadesini kullanarak, serbest piyasanın güzelliğini iftiharla sunar:

“LESSE PASSE LESSE FER, TRE JOLİ TRANSFER!”

Nasıl?

Türkçesi mi?

“BIRAK ZİFTLENSİN, BOŞ VER ZIKKIMLANSIN!” demektir.

Bu Adam Smith Liberalizmin temel kitabı olan, “Lö Röşerş sür la natür e la koz dö la patakoz” adlı kitabını yazmış, “Milletlerin mangırı bulma ve küpü doldurma yolları” adlı bu kitabıyla klasik liberalizmin babası olma ünvanını kazanmıştır.

“Bırak yapsın! Tutma geçsin! Koyver olsun!” demek olan liberalizmin esaslarını da şöyle sıralar:

1-Yorganını ayağına göre değil, ayağını yorganına göre uzat. Çizmeden yukarı çıkma!

2-İlerlemenin tek yolu rekabettir. Rekabette Karabet’i birbirine karıştırma!

3-Her koyun kendi bacağından asılır. Her öküz kendi boynuzundan çekilir. Herkes parçasını kurtarsın. 4-Kılıç kuşananın, iş becerenindir. Becerebilene aşk olsun.

5-Gemisini kurtaran kaptan. Kör eline geçirdiğini sever.

6-Zengin, arabasını dağdan aşırır, yoksul düz ovada yolunu şaşırır.

7-Parayı seven düdüğü çalar. Arkasına güvenen borazancı başı olur.

8-Hak değirmende olur. Altta kalanın canı çıksın!

Evet, Adam Smith, ortaya koyduğu bu ilkelerle, en güzel sermayenin de özel sermaye olduğunu, sermayenin kapital, sermayesini işletenin de kapitalist, yani iş adamı olduğunu açıklarken, sermayeyi işletmenin en kazançlı yolunu ticaret olarak vurgular.

Özel sermayenin havasında gelişebileceği bilinen liberalizmi, özgürlük olarak kabul eden Smith, fiyat kontrolü, satış sınırlandırılması, servet bildirisi gibi tedbirler Liberalizmin önünü keseceğini ifade eder.

İşte, bizim güzel yurdumuzda da Smith Efendinin ekonomi ilkeleri geçerli değil midir?  

Kaynakça: Aziz Nesin’in “Şimdi Avrupa adlı kitabı.”