Prensipler Ne İçin Vardır?

Prensipler ne için vardır? Prensiplere çok mu anlam yüklüyoruz acaba? Yani prensipler ödün vermemek için mi var, yoksa bizim yaşamımızı disipline etmek, düzene sokmak, kendimizi geliştirmek, gelişmiş halimizi geçici de olsa sabitlemek için mi vardır? Geçiciyi burada vurguladım, şimdiki aşağıdaki paragrafta orayı açıyorum.

Geçici özellikle vurguladım, çünkü son zamanlarda bir şey fark ettim ki danışanlarım; çevremdeki insanlar, arkadaşlarım, eşim dostum, bunlarda şunu çok görüyorum; prensipleri tabulaştırmak... Prensipleri bir kanun, bir yasa haline getirmek. Evet galiba en net tanımı tabulaştırmak olmalı. Prensipler tabulaştırmak için konmamalı, belirlenmemeli, prensipler bizi bir sınırda tutan, belli bir alanda tutan, tabii o konuyla ilgili yani hangi konuda bir prensibiniz varsa bizi o konuda alanda tutacak, sınırda tutacak, bizi o konuda disipline edecek, bizim değer yargılarımızı koruyacak, kişiliğimizin özelliklerini dejenere olmamamız için, kişiliğimiz için ters yanlış şeyler yapmayıp değer yargılarımızı düşünmemiz için bizi koruyan kurallar diyelim, içsel kurallar aslında.

Peki bu içsel kuralları değiştirmekten neden korkarız? Bu içsel kuralları neden tabulaştırırız? Bu içsel kurallardan neden vazgeçmemeye çalışırız? Cevabı aslında çok basit; bilinçaltı bizi güvenli alanda tuttuğunu düşünür. Bilinçaltı der ki; hayır Gonca, bu prensibi belirledin, bu sana iyi, bununla oynama, bunu değiştirme, bunu revize etme, buradan böylece devam et... Peki o zaman ne olur? Değişemeyiz, gelişemeyiz, daha iyi versiyonumuza, üst versiyonumuza zaten ulaşamayız. Risk almaktan bahsetmiyorum, dejenere olmaktan bahsetmiyorum, bir prensibe belirlemişseniz o zamana ve o döneme göre belirlemişsinizdir. O dönem size iyi geleceği, şifa vereceği için belirlemişsinizdir. Bu, yaşlanınca ölünceye kadar bu prensip üzerinden yaşamınızı devam ettireceğiniz anlamına gelmez. Bu zaten sağlıklı da değil. Bakın, şunu hiç unutmamak lazım; sadece prensipler değil, kararlar; kurallar, rutinler, alışkanlıklar hepsi değişmek için vardır.

Değer yargılarımız, bağımlılıklarımız, bizi biz yapan tüm özellikler değişmek, değişebilmek için vardır. Değiştirebilmeliyiz, korkmadan değiştirebilmeliyiz. Aslında bizi geliştiren şey onları değiştirme başarımız. Yani ben her ne kadar kendimde kararlarımı, kurallarımı, prensiplerimi değiştirmeye ne kadar müsaitsem, ne kadar açıksam o kadar değişime de açığım, gelişime de açığım demektir.

O zaman saksıdaki bir bitkiden ne farkımız kalır? Tabii teşbihte hata olmaz, onu da koyarsınız bir saksıya, saksıyı büyütmezseniz büyüyemez değil mi? Sadece gelişir, artık o çürüyene kadar, yaşlanana kadar, hayatına devam eder. Gelişir mi? Büyür mü? Toprağını, saksısını, bulunduğu yeri değiştirmezseniz, vitamin; gübre, ilaçlama yapmazsanız değişmez. Peki bizi insan olarak diğer canlılardan ayıran neydi? Tam da buydu. Değişebilme, irdeleyebilme, sorgulayabilme özelliğimiz. O zaman prensipler de sorgulanabilmeli, irdelenebilmeli, eleştirilebilmeli.

Prensiplerin konduğu tarihin de bir miladı var. Sakın unutmayın. Güzel bir hafta dilerim, sevgilerimle...