Kira Sözleşmesinin Sona Ermesi

Konut ve iş yeri kiralamalarında taşınmaz sahibi kiraya veren, taşınmazın kullanılması ve taşınmazdan yararlanılması hakkını kiracıya bırakır. Kiracı ise bunun karşılığında dönemsel olarak kiraya verene bir bedel ödeme taahhüdü vermektedir. Kira sözleşmesi belirli süreli yahut belirsiz süreli olarak anlaşılabilmektedir.

Kural olarak kira sözleşmesi süre bitiminde sona ermektedir. Ancak kiracının kiralanan taşınmazın tahliyesine ilişkin bir beyanda bulunmaması yahut kira sözleşmesinin devam etmesine ilişkin beyanda bulunması halinde sözleşmenin aynı koşullarla 1 kira dönemi daha devam ettiği kabul edilmektedir.

Türk Borçlar Kanunu’na göre kiracı, sözleşmenin bitmesine en az 15 gün kalmışken taşınmazı tahliye edeceğini ve sözleşmeyi sona erdireceğini bildirirse sözleşme son erecektir. Kiraya verenin kural olarak, sözleşmenin sona ermesiyle birlikte kiracıyı evden çıkarmak gibi bir hakkı bulunmamaktadır.

Kiraya verenin kiracıyı taşınmazdan çıkarma hakkı belli koşulların varlığı halinde bulunmaktadır.

10 Yıllık Kiracının Tahliyesi

Kira sözleşmesinin geçerlilik tarihinin bitmesine 15 gün kala kiracının sözleşmeyi sona erdirerek taşınmazdan ayrılması mümkündür. Kiraya verenin bu hakkını kullanabilmesi için kira sözleşmesinin ilk sona ermesinden itibaren 10 kez yenilenerek devam etmiş olması ve 10. Yenilenmenin bitimini takip eden yılda sona erdirilmesi gerekmektedir.

Örnekle açıklayacak olursak; taraflar arasında 2 yıllık kira sözleşmesi akdedilmişse, bu 2 yılın sonunda 10 kez yenilenmesi yani aradan ayrıca 10 yıl geçmesi gerekmekte, takip eden her uzama yılının bitmesine 3 ay kala kiraya veren kiracıya yazılı bildirimde bulunarak kira sözleşmesini sona erdirebilecektir. Örnek üzerinde kiraya verenin, 2 yıllık bir kira sözleşmesini sona erdirme hakkı sözleşmenin akdedilmesinin üzerinden en az 13 yıl geçmiş olması halinde mümkün olacaktır.

İhtiyaç Sebebiyle Tahliye:

Kiracının kullanımında bulunan bir taşınmazın, kiraya verenin kendisinin, eşinin altsoyunun, üstsoyunun veya bakmakla yükümlü olduğu bir başkasının ihtiyacı sebebiyle tahliye edilmesi mümkündür. Kiracıyı gereksinim sebebine dayanarak tahliye eden kiraya veren tahliyeyi takip eden 3 yıl boyunca taşınmazı gereksinim sebebiyle kullanmak veya kullandırmak zorunda olup bir başkasına kiralayamaz. Artık gereksinim kalmadığı takdirde kiraya veren taşınmazı tekrardan kiraya vermek istediğini kiracıya bildirmek mecburiyetindedir. Bildirmeyip taşınmazı bir başkasına kiralayan taşınmaz sahibi, eski kiracıya en az son kira bedeli üzerinden hesaplanacak 1 yıllık kirayı tazminat olarak ödemek mecburiyetindedir.

Yeniden İnşa ve İmar Nedeniyle Tahliye

Kiralanan taşınmazda esaslı onarım ve inşa yapılması gerektiği ve bu süreçte kiracının taşınmazda bulunması katlanılmaz hale gelecekse kiracıya 1 ay önceden yapılacak yazılı bir bildirimle bu hak kullanılabilecektir. Onarım işlemlerinin bitmesi üzerine taşınmazı tekrar kiralamak isteyen taşınmaz maliki öncelikle eski kiracısına başvurmak zorunda aksi halde son kira bedeli üzerinden hesaplanacak 1 yıllık kira bedelini eski kiracıya tazminat olarak ödemek durumundadır.

Kiranın Ödenmemesi Sebebiyle Tahliye

Kiracı içinde bulunulan sözleşme döneminde kira bedelini ödememiş ve kiraya veren aynı dönemde ödeme için 2 haklı ihtarname çekmişse kiracının tahliyesini talep edebilecektir.

İhtarnamelerin haklı olabilmesi için ihtarnamelerin kira bedelinin muaccel olmasından sonra ve fakat kira bedeli henüz ödenmemiş olduğunda gönderilmelidir. Kiracı kira bedelini geciktirmiş olmakla beraber kiraya veren kiracı kira bedelini ödedikten sonra kendisine ihtarname göndermişse bu ihtarname haklı olmayacaktır.

İhtarname içinde bulunulan ayın kira bedeli için gönderilmelidir. Nisan ve mayıs ayı kiraları ödenmemişken ihtarname yalnızca mayıs ayı için gönderilebilecektir. Nisan ayı için gönderilen ihtarname haksız olacaktır.

Kiralanan Taşınmazın Malikinin Değişmesi Sebebiyle Tahliye

Türk Borçlar Kanunu kural olarak kiracıyı koruyan hükümler getirmiştir. Kiralanan taşınmazın malikinin değişmesi halinde kira sözleşmesinin tarafı değişmiş olacak, sözleşme yeni malik ile devam edecektir. Ancak taşınmazı satın alan yeni malik gereksinim sebebiyle kiracının tahliyesini sağlayabilecektir.

İlamsız İcra Yoluyla Kiralanan Taşınmazın Tahliyesi

Kiracının kira bedeli ödeme borcunu yerine getirmemesi halinde kiraya veren, İcra İflas Kanunu kapsamında icra dairelerine başvurarak bir icra takibi başlatabilir. Kiracıya gönderilen ödeme emriyle beraber birikmiş olan kira borcunu 30 gün içerisinde ödemeyen kiracı, bulunduğu taşınmazdan tahliye edilecektir.

Sorularınızı av.nazlicakir@gmail.com mail adresine yöneltebilirsiniz.