YAKIN TARİHİMİZDE ROL OYNAMIŞ İZLER BIRAKMIŞ ÜNLÜ ASKERİ VE SİVİL GEMİLERİMİZ

Japon deniz kuvvetlerinin dönüşün müsait olmadığı yolundaki uyarısına daha doğrusu dönüşe geçileceği zamanda Japon sularında bir tayfun şeklinde fırtınanın söz konusu olacağı uyarısına rağmen Ertuğrul Firkateyni bu uyarılara aldırmadan 15 Eylül 1890 tarihinde Yokohama limanından dönüş için hareket etti.

Gemi Japon deniz kuvvetlerinin uyardığı tayfun fırtınasına 16 Eylül 1890 tarihinde Kuşimoto açıklarında yakalandı.

 Bu fırtınaya yeteri kadar direnemeyen yaşlı Ertuğrul Firkateyni fırtına sonucunda kayalara çarparak parçalandı.

Bu faciadan çok az sayıda Türk Denizcisi kurtulabildi. 69 kişinin dışındaki mürettebat amiral Osman Bey dâhil hepsi şehit oldu. Bu olay Türk denizcilik tarihinde Ertuğrul Faciası adı altında önemli bir olay olarak kayıt bulurken Japonya ile Osmanlı Devleti ve bugünkü Türkiye Cumhuriyeti arasında derin sevgi bağlarının kardeşlik bağlarının gerçekleşmesini sağlamış oldu.

 Ertuğrul Faciasının şehitleri Japon halkı ve Türk halkının gönlünde sarsılmaz bir yer sahibi oldu. 

Ertuğrul Firkateyni 16 Eylül 1890 da Japon Deniz Kuvvetlerinin sözünü ettiği tayfun fırtınasına Kuşimoto önlerinde tutuldu ve battı. Bu facianın cereyan ettiği bölgedeki Oshima yerleşim yeri halkı bu fırtınadan kurtulan denizcilerimizin kurtarılmasında ve ölen denizcilerimizin cesetlerinin sahile çıkarılıp defin edilmesinde büyük gayret ve fedakârlık gösterdiğini görmekteyiz.

Felaketin haber alınması üzerine Japon İmparatoru ve hükümeti de kazazedelerle derhal ilgilenmiş yakın alaka göstermiştir. Bölge halkından Torajio, Yamada isimli bir Japon Ertuğrul şehitleri yakınları ve kazazedeleri için Japonya zatını kapsayan bir yardım kampanyası başlatmıştır.

Bu kampanya neticesi toplanan meblağ aynı Japon tarafından bizzat İstanbul’a getirilerek devrin padişahı 2. Abdülhamit’e iletilmiştir. Japon İmparatoru da Ertuğrul faciası kazazedeleriyle ve şehitleriyle bizzat yakından ilgilenirken kazadan kurtulan 69 denizcimizi Japon Deniz Kuvvetlerine mensup Hiei ve Kongö isimli 2 gemi ile İstanbul’a göndermiş ve Ertuğrul Faciasında kaybettiğimiz denizcilerimiz için Kuşimoto da bir şehitlik oluştururken 1891 yılında burada bu olay ve şehitler anısına bir de anıt diktirmiştir.

 İmparator Meicinin diktirdiği bu anıt 1929 yılında yine Japon hükümeti tarafından genişletilmiştir. Halen mevcudiyetini koruyan bu anıt 1937 yılında Türkiye tarafından restore edilmiştir. Bu anıt önünde her yıl hükümetimizin temsilcileri tarafından düzenlenen törenle bu şehitler düzenli olarak anılmaktadır.

Ertuğrul faciası şehitleri ve Ertuğrul muhribi konusunda 1974 yılında Kuşimoto da inşa edilen bir de müze bulunmaktadır. Türk müzesi adıyla bilinen bu müze de Ertuğrul Firkateyninin bir maketi ve bu sefere katılmış olan komutan ve asker şahısların fotoğraf ve heykelleri sergilenmektedir.

 Son dönemlerde Ertuğrul Firkateyninin battığı yeri tespit edip oraya yapılan dalışlarla çıkarılacak malzemeyi su yüzüne çıkarmayı ve Ertuğrul faciası olayını daha açık ve net sergilemeyi gözler önüne sermeyi hedefleyen proje uygulaması ve çalışmaları başlatılmıştır. Bodrum su alt arkeolojisi Enstitüsü Yapı Kredi Emeklilik Müdürlüğü gibi kuruluşların ortak projesi olan bu çalışmayla geminin batış yeri tespit edilmiş ve bazı buluntular su üstüne çıkarılmaya başlanmıştır.

Nihai amacının Ertuğrul Firkateyninden kalan malzemenin su üstüne çıkarılıp değerlendirilmesi ve sergilenmesi olan bu projenin başarı oranı ne olacaktır bunu zaman gösterecektir. Ancak başarılı olunduğunda başarılabildiği kadarıyla malzemeler elde edildiğinde elde edilen buluntuların Kuşimotodaki müze veyahut bu konuyla ilgili oluşturulacak gerek yurt içinde veya olay sahasında oluşturulacak müzelerde sergilenebilme imkânı oluşturacağı muhakkaktır. Devamı yarın…