Unutturulmaya Çalışılan Devrim Şehidi Kubilay

Hepsi çember sakallı olan ellerinde silahlar bulunan 5-6 kişilik bu grup şeriat isterük deyip tekbirler getirirken şeriat isteyenlerin yeşil bayrak altına toplanmasını belirttiklerini görmekteyiz. Bir yandan da halkın korkarak kendilerine katılmasını sağlamak amacıyla 70 bin kişilik hilafet ordusunun kendilerine yardıma gelmekte olduğunu kendilerine katılmayanların kılıçtan geçirileceğini söyleyerek Menemen halkını etkilemeye çalıştıklarını görmekteyiz. Bu son beyanı yaparlarken belki de Menemen halkının Kurtuluş harbi sırasında uğradığı Yunan askerlerinin yarattığı katliamın Menemen halkı üzerindeki haleti ruhiye sinden istifadeye çalıştıklarını da düşünmek mümkündür. Nitekim bazı kaynaklara göre isyancı gruba Menemen halkından katılmalar olmuş hiç değilse onları alkışlayan kitleler bulunmuştur. İnsan acaba bu faaliyette bulunan Menemen halkını zorlayan etmen arkadan gelecek olduğu belirtilen hilafet ordusunun karşıtlarına yapacağı söylenen katliam beyanı mıdır? Diye düşünmeden edememektedir. İsyancılar kendilerine katılanlarla birlikte seslerini yükseltirken bir yandan da kendilerine kurşun işlemeyeceğini söylemektedirler. Onlar bu kargaşalığı yaratırken Menemen de bulunan askeri birlik yani alay durumdan haberdar olmuştur. Onlara karşı ön tedbir olarak alay komutanı yedek subay Mustafa Fehmi Kubilay komutasındaki eğitimden dönen bir askeri müfrezeyi göndermiştir. İşte bu gönderiş de hatalar ve tedbirsizlikler nedeniyle farkında olunmadan gericilerin işini kolaylaştırma durumu hâsıl olduğunu görmekteyiz. Aslen öğretmen olan Kubilay emrindeki müfrezeyle birlikte olay yerine hareket ettiğinde birliğinin silahlarında eğitim mermisi manevra mermisi bulunmaktadır. Her hangi bir kötü durumda askerin kendini silahıyla koruması mümkün değildir. Öyleyken Kubilay idealist bir öğretmen olmanın genç bir yedek subay olmanın verdiği atılganlıkla bir oranda tedbirli davranmayarak olay yerine ulaşmış ve gericilere dağılmalarını bildirmiştir. Ancak gericiler dağılmayıp karşı harekete geçtiğinde bize kurşun işlemez diyen bu gericilerin üzerine emrindeki müfrezeye ateş emri vermiştir. Ancak silahında manevra mermisi bulunan askerin yaptığı atış isyancılara her hangi bir zarar vermediğinden onların iddiası olan bize kurşun işlemez sözleri sanki gerçekmiş gibi bir görüntü vermiş belki de Menemen halkından onlara katılmalara sebep olmuştur. Askere geri çekilme emrini veren Kubilay gericilerin ateşiyle yaralanmış ve Derviş Mehmet tarafından başı kesilerek şehit edilmiştir. Bu sırada olay yerine gelen Hasan ve Şevki mahalle bekçileri olaya müdahale edip gericilere ateşe başlamışlarsa da gericilerden bazılarını yaralamalarına rağmen kendileri de şehit düşmüşlerdir. Derviş Mehmet katlettiği Kubilay’ın başını bazı kaynaklarda yeşil bayrak taktığı sırığın başına geçirmiş olarak belirtilirken bazı kaynaklarda bir Menemenlinin getirdiği iple Kubilay’ın başını sırığa bağlamış olarak belirtilmektedir. Böyle bir vahşet İslam bir bireyin yapacağı hele hele kendi gibi İslam bir bireye yapacağı bir davranış olmasa gerektir. Ama nasıl Kerbela da muaviyenin emrindeki bozuk zihniyetli Emevi ordusu içinden bazı bireyler Hz. Hüseyin’in başına hakarette bulunmuşlarsa Emevilerin İslam dünyasına hediyesi olan tarikatlardan birine mensup Derviş Mehmet de ve şürekâsı da aynı hakareti Kubilay’ın başına uygulamışlardır. Onlar bu hakaretlerle bu vahşetle uğraşırken Menemendeki alaya mensup birlikler yetişmiş olaya müdahale etmişleridir. Kendilerine kurşun işlemediğini söyleyen bazı isyancılar ordunu gerçek mermileri karşısında yere serilirken kendisine kurşun işlemeyeceğini söyleyip şeriat isteyen Derviş Mehmet başta olmak üzere sağ kalan isyancılar olay yerinden açmışlardır. Ama kısa zamanda yakalanarak kurulan İstiklal Mahkemesinin karşısına çıkarılmışlar General Mustafa Muğlalı başkanlığındaki askeri mahkeme tarafından yargılanarak gerekli cezalara çarptırılmışlardır. Askeri birliklerin yakalayıp hapsettiği isyancı gruptan bazı kişiler mahkeme de beraat ederken bazıları hapis cezasıyla cezalandırılmış bazıları daha doğrusu Derviş Mehmet başta olmak üzere 41 tanesi idam edilerek olay nihayetlendirilmiştir. Mustafa Kemal bu olayda Menemenliye çok kızmış hatta Menemen ‘in haritadan silinmesini istemiştir şeklinde beyanlar mevcuttur. Ancak daha sonra Menemen’in yaşadığı olayın gerçek yönleri kendisine izah edildiğinde bu kararından vazgeçtiği belirtilmektedir. Menemen Olayı gerici diyebileceğimiz irticacı diyebileceğimiz eski yönetim artıklarının tek başlarına Türkiye Cumhuriyeti’nin gücünü sınadıkları ilk ve son olay olmuştur. İlk olay diyorum. Çünkü bu grubun benzer bir isyan olan Şeyh Sait İsyanında Menemen Olayında olduğu gibi yalnız olmadıkları ortadadır. Orada şeriat istemenin yanında ayrılıkçı Kürtlerin bağımsızlık iddiası da hiç değilse özerklik şeklinde bile olsa ayrı bir Kürt devleti oluşturma uğruna bu irticacı gruba verdikleri bir destek vardır. Şeyh Sait İsyanı gericilerle, irticacılarla, Ayrılıkçı Kürtlerin teşviki mesai halinde icraat gösterdikleri bir olaydır.

Kubilay yahut Menemen Olayı dediğimiz 23 Aralık 1930 Tarihli irticai faaliyet sonrasında Kubilay ve Hasan Şevki Beyden Menemen Olayının şehidi olarak Türk Milleti’nin verdiği şehitler arasında yerlerini alırken daha sonra adlarına bir anıt dikilmiştir. Kubilay’ı ve Bekçi Hasan ve Bekçi Şevki Beyleri çoğunluk teşkil eden Türk şehitlerinden ayran en önemli özellik bu üçünün Cumhuriyet Rejimini, Laik ve Kemalist sistemi yıkmak isteyenlerle mücadele ederken şehit düşmüş olmalarıdır. Bu özellikleri nedeniyle kendilerine Devrim Şehidi denmiştir. Bilhassa Kubilay öğretmenlik vasfı nedeniyle aynı zamanda cehaletle savaşan bir savaşçı konumunda olması nedeniyle devrim şehitliği yanında Türk öğretmeninin cehaletle savaş yolunda verdiği savaşın ilk şehidi olma özelliğini de taşıdığını görmekteyiz. Menemen Olayları şehitlerini Gönenimizdeki Aznavur İsyanı ve Gönen’in Aznavur tarafından işgali sırasında Kuvayi Milliyecilerin verdiği şehitlere benzetmemizde mümkündür. Devamı yarın…