güvenilir kaynak casibom giriş maritbet
SON DAKİKA
Hava Durumu

Türk Kökenli Etnik Guruplardan Pomaklar

Yazının Giriş Tarihi: 31.03.2021 00:07
Yazının Güncellenme Tarihi: 31.03.2021 00:07

Şimdi Pomaklar kimdir sorusuna çeşitli kaynakların verdiği cevaplara bir göz atmak gerekirse:

1-İngiliz Balkan azınlıklar uzmanı Hugh Poulton: Bulgar Müslümanlarının dini bir azınlık olduğunu, ana dil olarak Bulgarcayı konuşan, fakat İslami geleneklere bağlı Slavik Bulgarlar olduklarını yazmaktadır.

2-F.Kanitz;"Pomak"sözcüğünün Slavca ”pomoçi"(yardım etmek)fiillinin ''pomagaçl"(yardımcı) biçiminden geldiğini ve Pomaklar'ın Osmanlı akıncı beylerine yerel savaşlarda ve fütühatlarında devamlı olarak ''yardımcılık yaptıkları için bu adı aldıklarını ileri sürüyor. Pomagaçi, Balkan lehçesinde ''pomağa",daha sonra ''Pomak" şeklini almıştır.

3-Ischirkoff ve F. Bayraktareviç: Pomaklar'ın yoğun yaşadığı Rodoplar'da halkın, kendisini Achiryani veya Agaryani diye adlandırdıklarını yazıyor.(Türkiyede de Trakya bölgesinde Agren Pomak ları adıyla anılan bir pomak kesimi mevcut). Bu sözcüklerin Bulgarca'da hiçbir anlamı yok. Ama Milattan üç-dört yüzyıl önce eski Yunanistan'da yaşayan bir etnik grup;"Grek Agriyani" olabilir. Pomakça'daki sözcüklerin yalnızca yüzde 5'i Yunanca'yı içeriyor.

4- Bulgar edebiyatında önemli bir yeri olan Veda Slavena adlı aserlerdeki öykülerin birçoğu, Rodoplar havzasında geçiyor ve Pomaklar'ın eski Trak kavimlerinden geldikleri, inançları, gelenekleri anlatılıyor. Trakya'ya adını veren Traklar, MÖ 2000- 3000 yıllarında bu bölgede kabileler halinde yaşıyorlardı.

5- Genel Türk resmi tarhihçileri ve milliyetçi görüşler Pomakların XI. ve XII. yüzyılda Ukrayna ve Romanya üzerinden Balkanlara inen Kuman ve Peçenek Türkleri'nin soyundan günümüze uzanan bir geçmişi olduğu savunulur. Günümüzde de yazılarında ''Pomak Türkleri" adlandırması kullanılır.

Görüleceği üzere çok karmaşık bir hal alan Pomaklar'ın köken tartışmaları uzun sürecek bir konudur. Burda asıl dikkat edilmesi gereken tek bir konu vardır aslında Pomaklar'ın binlerce yıl önceki kökenlerini araştırılırken günümüzde Pomak'lık ve de Pomakça dili bu tartışmalar çerçevesinde kaybolmakta ve hatta bilinçli olarak kaybedilmeye çalışılmaktadır. Elbettekl bu türlü çabalar sonuç almayacağı gün gibi ortadadır, günümüzde Pomaklar diye bir grup ve de Pomakça diye konuşan birileri var mı buna bakmak bunu esas almak gerekir. Dil ve yaşadığı coğrafya bakıldığında ved e fiziksel özelliklerden tutun da gelenek göreneklerin çoğunluğu Slavik özellikler taşıdığı görülecektir.

Bu çerçevede şu tür yaklaşımlarda mevcuttur: "Pomaklar Slav asıllıdır" iddiasını kabul etmeden önce çok daha fazla bilgiye ve kanıta ihtiyacımız var "deyimi tamamen ters.

İşin gerçeği şu(Türkiye de) bazı Pan-Türkist milliyetçi yazarların iddiaları bir yana; bölgedeki ülkelerin tamamı ve Türkiye’deki akademik kaynaklar başta olmak üzere dünyanın bütün ileri gelen akademik kaynakları Pomakların Slav asıllı Müslümanlaşmış bir grup olduğunu peşinen kabul ettiği halde, süreç tam tersine ilerliyor. Pomakların Slav asıllı, Balkanlı bir topluluk olduğuna ilişkin deliller süratle ortadan kayboluyor, kaybediliyor.

Boşnaklar

Bosna-Hersek Müslümanlarına verilen ad. Bosna-Hersek'in Türkler tarafından fethinden sonra (1463), Hıristiyanların zulüm ve adaletsizliklerinden bıkan Bosnalılar hızla Müslüman oldular. Müslüman olan bu Bosnalılara "Boşnak" denildi. Boşnaklar, Osmanlı İmparatorluğuna sadakatla hizmet ettiler. İçlerinden çok değerli devlet adamları yetişti. Sokullu Mehmed Paşa, Hadım Sinan Paşa, Damad İbrahim Paşa, Kara Davut Paşa, Mostarlı Mustafa Paşa, Tiryaki Haşan Paşa ve Cezzar Ahmet Paşa bunlardan bir kaçıdır. İslamiyet’e sıkı sıkıya bağlı olan Boşnaklar, 1839'da gerçekleştirilen ve Osmanlı Devletinin yok olma devrinin başlamasına sebep olan "Tanzimat fermanı"na karşı 1879 ve 1848 yıllarında olmak üzere İki defa ayaklandılar. Ancak bu ayaklanmalar iktidarda bulunan mason Mustafa Reşid Paşanın emri üzerine kanlı bir şekilde bastırıldı. 1878 Berlin Antlaşmasına göre Boşnaklar, Avusturya-Macaristan idaresine verildiler. Bu sırada Boşnakların bir kısmı Türkiye'ye göç etti. İkinci cihan savaşından sonra Yugoslavya'da rejim bunalımı başladı. Bu sıkıntılardan kurtulmak için yine bir kısmı Türkiye'ye bir kısmı ABD ve Kanada'ya göç etti. Halen Bosna-Hersek'te Boşnak yaşamaktadır. Boşnaklar, çoğunlukla uzun boylu, sağlam yapılı, kumral ve ela gözlü olurlar. Boşnak erkekleri kısa etek ve onun üzerine giyilen çeltik pabuç, başlık olarak keçe külah ve fes üstüne sarılmış iki tarafı püsküllü abani sarık giyerlerdi. Bellerine kuşandıkları meşin kemere bir kama sokarlardı. Devamı yarın…

YAZARIN DİĞER YAZILARI

    En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.