TRABZON HAVALİSİNDE YAŞAYANLAR ÖZ VE ÖZ TÜRKTÜR - 3

KUĞU OĞLU SÜLEYMAN PAŞA: Çavuşlu mezarlığındaki memer mezar baş taşında o

zamanın kalbur üstü kişilerin kullandığı farisi bir kelime olan ve doğmuş anlamına gelen "zade*
kelimesi yerine öz türkaç "oğlu" kelimesinin yazılmış olmasından (Kuğuoğullarının cedlerinin
mahviyet (Fazla tevazü) ve hakseverliklerine güzel bir örnektir. Hususu işaret edildikten sonra
konumuza dönerek: Kuğu İbrahim ağanın 15 yıllık Görele Voyvadalığmda göstermiş olduğu iyi
idare ve bu suretle kazanmış olmasından ötürü, hakkında aşağıda sıralanan menşeferden
istifade edilmiştir.

İstanbul Başvekalet arşivinden (Hazinei evraktan) şef kepecizade Emekli Binbaşı Kamil
beyin, tasnif dosya ve numaralarını gösterdiği resmi vesikalardan aldığı malumat:"

Görele eski kadıları Raşit zadeler tarihinden (Bilgeler)

Trabzonlu Şakir Şevket ve Kemal Karadeniz'in Trabzon tarihi eserlerinin 87,88 ve 90 ncı sayfalarından,

A Cevdet Paşa tarihlerinden, Cilt 4 sayfa 260,261272. Cilt 5 sayfa 102.103 ve aynı zatın
tarihinin tertibi cedit cilt 5 sayfa 129 ve 209 dan

Ali Suavi tarihi (Bu tarihte de Süleyman paşanın bahsi bulunduğu, rahmetli babam Ali Rıza
beyin notlarından öğrenilmiş ise de bu tarih henüz bulunamamıştır.

Fetihten Hic. 1219 senesine kadar olan Trabzon valilerini gösterir eserde

Mehmet Süreyya bey sicli Ösmani cilt 4 sayfa 89 dan.

Profesör Suat İsmail Gürkan notlarından

Merhum pederim Miralay (Albay) Ali Rıza Kuğu oğlu notlarından, şeklinde mehezden (Menba) çıkarılan (malumat (Bilgiler) aşağıda sıralanmıştır.

KUĞUZADE SÜLEYMAN PAŞA HAKKINDA YUKARIDA SIRAYA GÖRE YAZILANLARDAN:
Emekli Tuğbay Trabzonlu merhum Murat Tınaz beyin delaletiyle 1944 yılında İstanbul
Başvekalet arşivi dairesinin şeflerinden emekli binbaşı Kamil Kepeci oğlu merhum tarafından,
arşivin tasnif dairesi ve sıra numarası gösterilerek aslılarından çıkardığı ve eski dille yazdığı
vesikalar ile bu vesikaların hulasalarından:

Görele ve Kuğuzade Süleyman paşa merhuma;

At tarihi bilgiler tarafımdan daha açık olarak yeni dile çevrilerek, ayn ayrı hulasaları aşağıdaki
şekilde belirtilmiştir. Ayrıca vesikaların bazılarının eski "dille yazılmışları aynen, bu eserin
sonunda kelimelerin manalan yanlarında parantez içinde gösterilmek daha esaslı malumat
edinilmesine çalışılmıştır. Himmeti var olsun Kamil kepecinin eseri için yazdığı önsözden
Görele’ye ait "olanı, Görele bahsinde gösterilecektir. Süleymanpaşa için yazdığı önsöz ise
şöyledir. Süleyman paşanın babasının adını öğrenmeğe muvaffak olamadım. Birçok tarih
araştırmalarıyla uğraşan aziz arkadaşlardan rica eyledim. Fakat bulmak imkanı şimdilik hasıl
olmamıştır. Osmanlı sicilini yazan Mehmet Süreyya beyin büyük babası annesi olduğu halde bu
da sicil Osmanide bir iki satırdan fazla bir malumat bulamamıştır. Osmanlı tarihleri ise bu zattan hiç bahsetmemişlerdir. Bu zatı tarihe meraklı olan zatlara tanıtabildi isem kendimi bahtiyar addederim demektir. Sabık Başvekalet Tasnif heyeti şeflerinden kamil kepecioğlu

Ancak,

Açıklama 2: Kamil Kepecioğlunun aksine;

Süleyman paşanın babasının Çavuşlu mezarlığında ki mezar taşında ismi yazılı Kuğu İbrahim Ağadır. Esasen yukarıda belirtildiği gibi Trabzon tarihlerinde de bu zatın Süleyman paşanın babası olduğu yazılıdır.

2. Süleyman paşanın ismi ise Trabzon tarihinde Cevdet paşa tarihlerinde Ali Suavi tarihinde Göreleli Raşit tarihinde yazılı olmakla tarihe adı geçmiş bulunmakta olmasında Kamil Kepeci oğlunun zuhul ettiği (yanılıp unutma) anlaşılmaktadır. Kamil Kepecinin önsözde sonra vesikaları belirterek sıralamasına göre;

a. Kuğuzade Süleyman Paşa Görele de yetişen en büyük zattır. Sidi Osmani (Cild 4.sayfa 89) da Trabzon Hanedanından olup 1203 hic.1788 mil. Mirmiran rütbesiyle ordunun sağ kol sergerderliği verildi. Hic. 1205 mil. 1790 da Trabzon Valisi olup az müddette fevtolmuştur (vefat etmiştir.) Leümme büyük pederimin annesi bunun kızı idi demektedir.

b.Başvekalet arşivinde bulunan vesikalar bu zatın hüviyetini daha ziyade meydana çıkarmaktadır. Hic.1205 mil. 1790 tarihinde yazılan bir fermanda, Şeci (yiğit, yürekli, bahadır, cesur, dilaver) ve asker kullanmaya mahir, cenk ve cidal (muharebe) ve harbe kadir ve uğuru din ve devlete gayret ve sadakati zahir (açık) olduğu ve kendisine verilen vazifede muvafak olduğu surette hizmet ve emeğin bir veçhile (herhangi bir şekilde) zayi olmayıp kat kat mükafatım göreceği ve kendisinin çok dirayetli olduğu ve düşmandan ahzu intikam (intikam alma) hususunda kendisinden beklenen asan merdanegi (cesaret ve yararlılık eserleri) ve gayret ve mayei şecaat (yiğit cevheri) ve basaleti (bahadırlık) izhar (görme) eylemesi bildirilmiştir.