Tarih Akışı İçerisinde Türk- Alman İlişkileri ve Kamen-Bandırma Dostluğu

Buluntu mühür tarihlendiği 1346 yılı Kuzey Avrupa’nın Türklerin Altınorda hanlığı dedikleri Cengiz kalıntısı büyük Türk Moğol devletinin kuzey Avrupa’ya hakim olduğu döneme ait bir zamandır. Bu yüzden bu tarih de bu mühür sahipleri Türkler veya Türkleri temsil edilen kişiler olabilir. Kamen tarihine baktığımızda, Kamen’de ilk kilisenin 1787 yılında Protestan mezhebine mensup kimseler tarafından yapıldığını görürüz. Bundan önce Kamen’de hiçbir kilise yoktur. Bu demektir ki; Kamen bu tarihten önce Hıristiyan olmayanların elindedir. Ya Hıristiyan olmaya Germenlerin ya da Kuzey Avrupa’da görülen Asya göçmeni grupların veya onların karışıp kaynaştığı Baltıklı grupların yaşadığı bir sahadır.

Hatta Baltıklı insanların yaşamasından daha ziyade Asya üzerinden gelen göçmenlerin hakim olması daha akla uygundur. Çünkü Almanların atası olan Germenler ve Baltıklı kavimler bu tarihten çok önce Hıristiyan olmuşlardır. Bu nedenle kilise bulunmayan kamen sahası 1787’lere kadar Asyalı grupların Tuğrani grupların hakim olduğu bir saha olması gereklidir. Bu ilk kurulan kilise eğik olarak yapılmış ve önünde bir gemi maketi daha doğrusu büyükçe sandal maketi bulunan bir yapı şeklindedir. Bu durumda gösterir ki, Kamen’de ilk kiliseyi yapanlar büyük ihtimalle Baltık’tan gelen gemici Protestan gruplardır. Bu olasılık Kamen’de uzun süre Asya göçmenlerinin etken olduğu hatta onlar tarafından kurulduğu şeklindeki tezimizi kuvvetlendirir maiyetindedir. Bu ilk kilise yapımından kabaca 150 yıl sonra ikinci bir kilisenin Kamen’de Katolikler tarafından yapıldığını görmekteyiz. Germenlerin ilk olarak Hıristiyanların Katolik nesebinde kabul ettiğini Reform olaylarından önce Almanya’nın tamamının Katolik olduğu düşünülürse ve bu dönemde Kamen’de kilise olmadığı düşünülürse Kamen’in bu sıralarda Katolik Almanya ile yani Hıristiyan Almaya ile bir bağı yok demektir. Dolayısıyla Kamen’in hiçbir kilisesi bulunmadığı bu dönemde Hıristiyan Avrupa ile Almaya ile bir bağı yok diye düşünmek mümkündür.

Peki, bu dönemde Kamen kimlerin kontrolünde olabilir? Daha öncede iddia ettiğimiz gibi Altınorda hanlığının ondan önce Cengiz İmparatorluğunun yahut onların kontrolündeki başka Asya kökenli idarelerin kontrolünde bulunan sahada yerleşim durumunda olabilecek özelliktedir. Kamen kentinde bulunan en eski binan tarihi 1550 tarihlidir. Bu durum gösterir ki; Kamen’de kilise yapılmadan öncede bir şehir yerleşimi mevcuttur. İşte bunlara dayanarak Kamen’in kuruluşunda isminin de Türkçe kökenli olmasına dayanarak mutlaka Tuğrani gurupların payı vardır. Türk kökenli grupların payı vardır. Geçmişte buralarda bir dönemlerde mutlaka Tuğran’iler Türkler yaşamış olmalıdır diye düşünmekteyiz.

Kamen kenti ile Bandırma kentinin de bir benzerliğine de bu arada deyinmek isterim. Bu benzerlik her iki kentinde bu günkü dinsel kimliğini dinsel görüntüsünü oluşturacak yapımına kuruluşlarında çok sonra sahne olmuşlardır. Bandırma kuruluşundan yıllar sonra 1600’lü yıllarda 2. Selim devrinde Haydar Çavuş’un yaptırdığı bir camii ile bugünkü Müslüman kimliğe ait görüntüye adım attığı gibi Kamen’de kuruluşundan yıllar sonra 1787’de ilk Protestan kilisesi yapıldığında Hıristiyan kimliği görünüme adım attığı şüphesizdir. Gerçi bugün iki kardeş kentte de farklı dinlere mensup insanlar yaşamaktadır. Ama Bandırma Müslüman bir Türk kenti, Kamen Hıristiyan bir Alman kenti. Bu ayrı kimliklere rağmen bu iki kent bu gün belirli prosedürleri gerçekleştirip belirli merhaleleri aşıp kardeş olabilmişlerse bunu bir Türk kız öğrenci Şennur Tuğran ve Alman Lise öğretmeni Heinrich Richwartz naujokat, borçludurlar. Bu kişilerin girişimleriyle önce Şehit Mehmet Gönenç Lisesi ve kamen Girnazyumu arasında gerçekleştirilecek kardeş okul uygulaması bu iki kent arasındaki kardeşliğin başlangıç aşamasını oluşturacaktır.

Ancak bu detayı anlatmadan önce bu iki kenti kardeş kent yapacak ortamı hazırlayan yıllar önce Kamen’de kurulmuş ve bu kardeşliğin ortamını hazırlamış bir dernekten söz etmek istiyorum. Kast ettiğim bu dernek iki kent arasında kardeşlik kurulduktan sonra bazı şahıslarca kurulup devreye sokulan durumu kurtarmaya vaziyeti dengelemeye iki kent arasındaki protokollerde kullanılmaya yönelik gerçekleştirilen Bandırma Kamen arasındaki dostluk ve kardeşliği konu alan dernek değildir. Bu dernek Ş.M.G lisesi kamen Girnazyumu arasında kardeş okul girişimi olmadan önce mevcut olan Kamen’deki Türk işçilerinin Kamen halkıyla uyumunu gerçekleştirmeye yönelik çalışma amaçlayan Türk-Alman dostluk derneğidir. Devam edecek…