Tarih Akışı İçerisinde Türk- Alman İlişkileri ve Kamen-Bandırma Dostluğu

Bu nedenle Osmanlı yönetimi yardım olarak Manhaime bölgesine bir miktar Türk askeri (Yeniçeri askeri) giysileri göndermiştir. Gönderilen mektupla Manhaime bölgesi halkına Fransızların saldırı zamanında bu elbiseleri giyerek karşı koymaları tavsiyesinde bulunmuştur. Hakikaten hasat sezonunda saldıran Fransızlar karşısına bu elbiseleri giyip çıkan Manhaime’liler Fransızların “Eyvah buraya Türkler gelmiş” feryatlarıyla kaçtıklarını ve bir daha saldırmadıklarını görmüşlerdir.

Bu durum bu bölge halkını bugünlere sürecek şekilde Türk ve Osmanlı dostu yapmıştır. Rivayet edilir ki bölge halkı Türk askeri elbiseleriyle Fransızları kaçırttıkları o günü her sene kutlamaktadırlar. Ve bu güne Türk Günü demekte Osmanlı bayraklarıyla Osmanlı giysileriyle törenlerle kutlamaktadırlar. Kim bilir belki bu durum 1761 Prusya Osmanlı dostluk anlaşmasından önceki ilk Türk Alman dostluğu bile olabilir.

Büyük Frederik’in ölümünden sonra Prusya Osmanlı ilişkileri yine gevşemiş Frederik öncesi dönemine dönmüştür. Bu dönemde Osmanlılar Fransa’yla daha yakın ilişkilere girmişlerdir. Büyük Frederik sonrasındaki dönemde Fransa’daki gelişmelerle Fransız ihtilalıyla İhtilal sonrası Fransa’sının Prusya ve diğer Avrupa ülkeleriyle giriştiği mücadelelerle onlara yaptığı saldırılarla uğraşırken Osmanlı Avrupa’da cereyan eden bu olaylardan istifade etmemiş edememiştir.  Tarihsel Fransız dostluğu nedeniyle kendi topraklarına nitekim Mısır’a saldırsa bile Napolyon Bonopart Fransa’sına 3. Napolyan Fransa’sına dostluk göstermeye çalışmış Avusturya İmparatorluğu İngiltere hatta Rusya ile ilgilenmiş onlarla dostluk kurmaya çalışmış Prusya’yla ilgisi hemen hemen olmamıştır.

Gerçi 1761 tarihli antlaşma ile kapitülasyonlar Prusya’ya da verilmiş olsa bile dostluk karşılıklı elçi göndermelerden öteye gidememiştir. Bu durum Frederik 2’nin ardılıları Alman birliğini kurup tek devlet olarak Alman İmparatorluğunu oluşturana kadar aşağı yukarı aynı sürmüştür. Büyük Frederik 1761’de dostluk ve ticaret antlaşması yaptığında 3. Mustafa Ahmet Resmi Efendiyi Berlin’e elçi olarak göndermişti. Ondan sonraki dönemde Berlin’e giden Osmanlı elçisi 1791’de geçici elçi olarak giden Ahmet Sait Azmi Efendi olarak bilinmektedir. Berlin’e ilk daimi elçi olarak gönderilen 1797 tarihinde Berlin’e ulaşan Giritli Ali Aziz Efendi’dir. Uzun yıllar memuriyetle Berlin’de kalan bu zat görevli iken Berlin’de ölmüş ve buraya gömülmüştür. Diyebiliriz ki Berlin’e defnedilen Berlin’de yaşam göstermiş ilk Türk yani ilk Osmanlı bu zattır.

Elçiliği esnasında yazmış olduğu hatıratı mevcuttur. Osmanlı Prusya dostluğu bu tip elçilerin karşılıklı gayretlerine kalmış ve onlarla sınırlı hale gelmiştir. Büyük Frederik’ten sonra Prusya tahtına 2. Frederik Wilhelm (1786 -1797), 3. Frederik Wilhelm (1797-1840) geçmişlerdir. Az önce de belirttiğim gibi bu krallar döneminde Prusya Osmanlı dostluğu elçiler göndermek elçi bulundurmak yeknesaklığından öteye geçememiştir. Tabi ki Osmanlıdan kapitülasyon hakkını almış olan Prusya Osmanlının Avrupalı imtiyazlı diğer devletleri arasına oturmuştur. Gerçi bu dönemde Osmanlıda kapitülasyon hakkı olmayan Avrupa devleti yok gibidir. Bu dönemde Osmanlı daha ziyade Fransa ve Fransız dostluğuna önem ve özen gösterir vaziyettedir. Yukarıda bahsettiğim krallar döneminde Fransa ve Avrupa’nın diğer devletlerine karşı büyüme kendini kabul ettirme savaşı veren Prusya bu mücadelelerle uğraşırken; Osmanlıda taht değişiklikleriyle iç isyanlarla Avusturya ve Rusya saldırılarıyla mücadele ile uğraşmaktadır. (Almanlar) Prusyalılar Fransa ile onun ülkelerine yaptığı saldırı ve işgallerle mücadele ederek savaş vererek geçirdiği bu dönem sonunda iş başına yeni bir kralın geçtiğini görüyoruz.

Bu kral 4. Frederik Wilhelm’dir. 1840- 1861 tarihleri arasında iş başında kalmış olan bu kral zamanında Avrupa’da devlet büyük savaşlar yapmıştır. Avusturya ve Fransa ile dostluk kurulmuş, Rusya ile dövüşülmüştür. Az çok diğer devletlerle de mücadele ve ilişkiler olmuşsa da Osmanlıya herhangi bir ilişki ve girişim sürtüşme yaşanmamıştır.  

Bu arada şunu da vurgulamak isterim ki Avrupa’da Osmanlıyla Osmanlı Türk askeri ile hiçbir mücadele yapmamış tek devlet Prusya’dır. Her iki devlet arasında hiçbir askeri çarpışma cereyan etmemiştir. 4. Frederik Wilhelm öldüğünde yani 1861’de yerine oğlu 1. Wilhelm geçmiştir. Babasının sağlığında Prusya kral naibi olan bu zat babası ölünce Prusya tahtına oturmuştur. Bu zat 1. Wilhelm adıyla Prusya kralı olmuştur. Ancak aynı zat Almanya İmparatorluğunun da 1. imparatorudur. Bu nedenle onun

Prusya tahtına geçişi Alman birliğinin kuruluşunun yani Almanya İmparatorluğunun oluşmasının nazari başlangıcı da sayılabilir. Çünkü o tahta oturur oturmaz Alman birliğinin ve Alman İmparatorluğunun gerçek mimarı olan Bismark’ı(Bismarck) işbaşına getirmiştir. Bu nedenle Büyük Frederik zamanında sağlanan Prusya Osmanlı dostluğunun Alman İmparatorluğunun kuruluşundan sonra Almanya Osmanlı dostluğuna dönüşecek Türk Alman dostluğunun da bu kralla birlikte tekrar yeniden canlandığını söyleyebiliriz. Çünkü onun dönemi ve sonrası Bismark’ın faaliyet dönemidir. Osmanlıyla dost olacak Almanya İmparatorluğunun Bismark tarafından ortaya konuşunu irdelediğimizde kısaca şu olayların geçtiğini görürüz. Devam edecek…