İSTANBUL’U ARMAĞAN EDEN FATİH SULTAN MEHMET’İ DEĞERLENDİREN DÜŞÜNCELERİM

Yahudilerin ispanyadan oğlu 2. Beyazıt getirilip balkanlara yerleştirilmesi de bir oranda fatihin bütün dini liderleri din temsilcilerini kendi hakimiyeti altın da toplama düşüncesinin oğlu tarafından da devam ettirilmesi kabul edilebilir. Fatihin bütün dini cemaatlerin bir arada kendi yönetiminde birleştirmesi düşüncesi olduğu konusuna bir delil de Ermeniler başta olmak üzere diğer az mensuplu Hristiyan dini temsilcilerinin patriklerinin İstanbul’da toplanmasıdır. Hele hele bunun en açık örneği yıktığı Bizans’ın dini liderliği patrikliği ortadan kaldırmayıp kendi yönetim teşkilatına monte etmesidir. Fatih Sultan Mehmet İstanbul fethi konusunda hazırlıklar yaparken bugün öğündüğümüz tarihi eserler olarak karşımıza çıkan bazı askeri yapılarda meydana getirmiş hatta kendinden önce yaptırılanları yenileyerek bugüne ulaşmalarını sağlamıştır. Yaptırdığı Rumelihisarı ve tamir ettirdiği Anadolu Hisarı Çanakkale boğazının kıyılarında ki bazı kaleler hep bu tarzda yapılar olup Fatih Sultan Mehmet’in eserleridir. Yahud tamir ettirdiği eserlerdir. Fatih Sultan Mehmet İstanbul fethi için hazırladığı 300 parçalık donanma ile daha sonra ki yükselme devri yıllarında dünyanın 1. Deniz gücü haline gelecek Turgut reisleri barbarosları uluç ali reisleri piri reisleri çıkaracak Türk denizciliğinin temellerini atmıştır. İstanbul fethi için yaptığı döktürdüğü toplarla Türk topçuluğunun temellerini attığı gibi toplar ve tüfeklerle donatılması nedeniyle kazanılacak yükselme devri zaferlerinin ateşli silah üstünlüğünü Osmanlı ordusuna kazandırmayı başlatan kişi olmuştur.

Ordusuna kazandırdığı toplar sayesinde İstanbul surları arkasında asırlardır yaşamını sürdüren Bizans’a son verecektir. Bu arada onun karadan gemileri yürüttüğü yolunda ki ifadeler konusunda bugünün tarihçileri çatışma halindedir. Bazıları gemileri karadan yürüterek boğazdan Haliç’e indirmesini doğru kabul ederken bazıları söz konusu gemilerin başka yerdeler de hazırlanıp haliç kıyısında monte edilerek halice indirildiğini söylerler. Bu konu eski tarihi kaynaklardan tam manasıyla ifade bulmadığından çelişkili bir durum söz konusudur. Bu nedenle İstanbul’un fethi konusunda ortaya çıkan pek çok rivayet gibi gemilerin halice nakli konusu da yeni rivayetler oluşturmaktadır. Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u dini bir merkez konumuna İslam dini açısından da önemli bir dini merkez yapma çalışmalarına fethi sırasında yöneldiği de bilinmektedir. Çünkü İstanbul’da bugün önemli bir dini mekan konumuna sokulmuş olan Eyüp sultan türbesi ve külliyesi onun eseridir. İstanbul’un fethi sırasında hocası Ak Şemsettin vasıtasıyla onun rüyasına dayanarak tesbit edilen bir mekan ve bu mekan üzerinde oluşturulan Eyüp Sultan hakkında farklı ifadeler mevcuttur. İslam dini açısında aslında fazla bir önem arz etmemesi gereken eba eyyüp el ensari, akşemsettin ve fatih sayesinde ünlenmiş bugün taşıdığı kutsal statüye ulaşmıştır. Fatih bunu yaparken başkenti olan İstanbul’u diğer kutsal mekanlara sahip Kudüs, Şam, Mekke, Medine kayire gibi merkezlerle rekabete girebilecek duruma getirmek istemiş olabilir. Eyüp sultanın bugünkü statüsünü düşünürsek bunda da fatih attığı temellerle amacına ulaşmıştır. Yine İstanbul fethi sırasında varlığı ortaya çıkan yavedüt sultan gibi şahsiyetler ve türbeleride fatihi İstanbul’u İslam dini açısından önemli bir yerleşim yeri haline getirme çabalarının ürünüdür. Düşüncesindeyim şunu da vurgulamak isterim ki Eyüp sultanda kimin yattığı tarihi materyerle açık delirlerle ispatlanmış bir durumda değildir. Şunu da belirtmek isterim ki herhangi bir eserin veya şahsiyetin sonuna veya başına sultan kelimesi eklenirse hele başına veya sonuna sultan eklenen şahsiyetler gerçekten sultan değilse onların ortaya çıkarılışın da yaradılışın da bir padişahın bir sultanın çabası ve varsayımları yatması büyük olasılıktır. Bu nedenle yavedüt sultanın olsun Eyüp sultanın olsun gerçek veya değil fatihin çabası ve desteklemesiyle doğduğu ve bugünlere ulaştığı kesindir. Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u fetih edip kendine merkez yaptıktan sonra burada ki Hristiyan tebaya bir oranda özgürlük baaş edip varlıklarını sürdürmelerine izin verip kendince yukarda sözünü ettiğim amacına uygun bir Osmanlı başkentti yaratmaya yönelmiştir. İstanbul’un fethinden sonra balkanlarda Anadolu’da fetihlere girişen fatih Sultan Mehmet Anadolu da ki Hristiyanlar elinde ki yerleri de feth etmiş hatta Bizans’ın ayrılmış bir parçası durumunda ki Trabzon Rum İmparatorluğu’nu da feth etmiştir. Bununla kalmayıp kırım ve çevresine hakim kırım hanlığını da himaye ve itaat altına alıp Karadeniz’i de Marmara gibi iç deniz haline getirmiştir. Bunu yaparken Rusya sahasında ki Hristiyan ve Osmanlı arasına tampon devlet olarak kırım hanlığını yerleştirmiştir. Aynı fatih Anadolu bütünlüğünü sağlamak açısından başta karaman oğulları olmak üzere dul Kadiroğluları dışında ki beylikleri itaat altına almış Anadolu bütünlüğünü sağlamıştır.