EOLYA VE MEZYA BÖLGESİ ESKİ YERLEŞİM YERLERİNİ TANIYALIM

SAKIZ ADASI

Ege'de bir ada olup, ilk çağlardaki adı Khios'tur. Khio şeklinde de yazıldığı görülmüştür. Homeros burada oturmuştur. Bu ada aynı zamanda Theopompos isimli şairin de vatanıdır. Theokritos isimli sofist düşünür de burada yaşamıştır. Theopompos, Thükidides'in eserini (tarihini) Kndos Savaşına kadar getirmiştir. Yine aynı yazar, II. Filip için yazdığı (Philips) Filips isimli eseri de mevcuttur.

SAMOS

İlk çağda Sisam Adası’nın adıdır. Bu adanın da Eol yerleşim bölgesi olduğu kanaatimizdir.

SANKREA

İlk çağda Eolia bölgesinde bir şehir. Kuruluşunun Eol kökenli olması muhtemel kentlerden biridir. Bugün Çığrı Dağı üzerinde bir şato kalıntısı şeklinde, bir harabe mevcuttur. Bu şato Homeros'un Tros Harbi’ni tetkik için gittiği ve ikamet ettiğini sandığımız, Sankrea kenti yeri üzerinde bulunduğunu sanmaktayız. Lidya. Pers, İskender, Diadohlar, Bergama, Roma ve Bizans devirlerini yaşadığı sanılmaktadır. Bizans devrinde yüzeydeki şatonun siysi mahkumların kapatıldığı bir hapishane olduğu sanılmaktadır. Osmanlılara geçişi Emin Dursun Bey tarafından, Orhan Gazi zamanında olmuştur.

SESTOS

Trakya Khersonesos'unda bir şehirdir. Hellespontos un en dar yerinde, Abydos'un karşısında bir yerleşim yeridir. Abydos ile aynı zamanda kurulan, Hera ve Leandros efsanesinin çıktığı yerdir. Eceabat'ın 3-4 kilometre kuzeyinde Akbaş Limanı ile Biga Kalesi arasındaki alandadır. Çanakkale Boğazı’nın en dar yerinde kentin kurucularının Eoller olduğu veya Eollerin burayı yerlilerden alıp yerleştikleri sanılmaktadır. Kserkes'in, İskit seferi sırasında boğazı geçmek için gemilerden kurduğu köprü ile meşhurdur. MÖ. V. yüzyılda Delos Birliğine bağlı, Atina'ya bağlıdır. Roma İmparatorluğu döneminde terk edilmiştir.

SİBAK

Bugün Kurşunlu Köyü yakınlarında bulunan harabelerin, bu kent oluğu sanılmaktadır. İda Dağı (Kaz Dağı) yakınlarında en büyük şehir kalıntısının eski Sibak olması muhtemeldir. Eolia bölgesinde olan bu kentin Eollerce bir araiskan edildiğini düşünmekteyiz. Helenizm Dönemi, Roma Dönemi, hepsinden önemlisi Grek özellikleri taşıyan bir durumdadır. Toprağın hafifçe kazılmasıyla dahi eski eserlerin çıkması, burasının arkeolojik yönden ne derece zengin olduğunu ortaya koymaktadır. Mermer mezarlar ve odaların bulunduğu kalıntıların güneybatısında, 18 metre boyunda -6 metre boyunda- 6 metre derinliğinde bir mezar daha vardır. Bu mezar insan kemikleriyle doludur, bu saha Çanakkale il merkezine 91 kilometre uzaklıktadır. Buraya Bayramiç-Evciler Karayolu ile 11 kilometre uzaklıktaki Lambalı köprüsüne kadar gidildikten sonra, buradan yoldan ayrılan 5 kilometrelik bozuk bir yolla ulaşılır. Bu kent Spkepsis adıyla bilinir, yani bir başka adı Skepsis'tir.

SİGAİON-SİGEİON

Anadolu'da Mysia Bölgesinde Troas'da yüksek burun ve yerleşim yerinin adıdır. Kentin El yerleşimi veya bir ara Eol yerleşimi olduğu kanısı vardır. Bugünkü Yenişehir ve Yenişehir Burnu’dur. Çanakkale'ye 34 kilometre bir mesafede Kumkale yakınlarındadır. Menderes Çayı'nın boğaza döküldüğü yerde kurulmuştu. Bu sahada hafriyat yapılmamıştır. Truva (Troas) Savaşı sırasında, Mykenai (Miken) donanması burada barınmıştır. Midilli (Lesbos) ticaret acentası mevcuttu. Bir ara Atina egemenliğine girmiştir. Şehirde Akhilleus'un (Eşi- leus'un) mezarı ve bu mezara yakın Akhilleron isimli bir kale mevcuttur.

SKEPSİS

Eolia bölgesinde, Menderes Vadisi'ndeki dağ kentidir. Bu Eol kenti daha sonra Aleksandreia Troas'a zorunlu bir yerleşime tabi tutulmuştur. Bu nedenle kent Lidya Pers, İskender ve Antigonas dönemine kadar Diadohlar hakimiyetlerini görmüştür.

SKYLAKE

Anadolu'da, Mysia'nın bir bölümü olan Eolia'ya ait bir kenttir. Eol kenti olduğunu eski kaynaklardan öğreniriz.

SMİNTHEİON

İlk çağ tarihinde bir Eol kentidir. Larissa'nın doğusunda, Hamksitos'un kuzey doğusunda kurulmuştur. Eollerce kurulduğunu düşünmekte olmamıza karşılık İon kenti olduğu iddiaları da vardır. Bugün Gülpınar İlçesi'nin doğusunda bir ören yeridir.

SYMİRNA

İlk çağ coğrafyasında bugünkü İzmir'dir. Şehir MÖ. 3000 yılında BayrakIı'da kurulmuştur. Efsanelerde Serene diye de bahsedilir. Şehir ilk zamanlarında Eol kenti iken, daha sonra İonlarca ele geçirilmiştir. Devamı yarın…