EOLYA VE MEZYA BÖLGESİ ESKİ YERLEŞİM YERLERİNİ TANIYALIM

PELAKİE (PELAKVE)

Eoliste Marmara "kıyısında, bir peiasg kuruluşu Eol kentidir. Bu kent Eolislerce iskan yeri olarak kullanılmış bir kenttir.

PERİNTHOS

Eolia kenti olup Trakya tarafında, Marmara'nın kuzey kıyılarında bir kenttir. Heraion, Herakleia gibi isimlerle anılan kent önceleri Eolia kenti iken, sonra Megara ve Beotia (Boiotia) kolonisi olmuştur. M.Ö. 541’de Makedonya kralı II. Philippos tarafından uzun bir kuşatma sonucu ele geçirilmiştir. İskender, Diodohlar, Roma ve Bizans hakimiyetlerini yaşamıştır. Osmanlılara geçişi, Türklerin Rumeli'ye çıkışıyla olmuştur. Bugünkü Marmara Ereğlisi'dir.

PERKOTE (PERKUT)

Eski coğrafyada (Helespontos) Çanakkale Boğazı'nın Asya kıyısında, Abydos ile Lamphsakos arasında bir Eolis kentidir. Şehrin kurucusu olarak eski kaynaklarda Priapos, Khalkls, Akamos, Skamanrios, Asklnos gibi isimler gösterilse de şehir bir Eol şehridir. Bugünkü isimlerle belirtirsek, Umurbey’in kezeydoğusunda, Pekmez Pınar mevkiinde bir harabedir. Bu kentin M.Ö. 4000 yılında kurulduğu ve M.Ö. 6000-5000 yılları arasında Orta Asya’dan kuzey yolu ile Rumeli ve Tuna'ya inen göçmenlerin torunları tarafından kurulduğu iddiaları da mevcuttur. Adına İlk kez Homeros'un destanlarında rastlarız. Herodotos M.Ö. 497'de Darius'un kumandanı Daurises tarafından ele geçirilen kentin, bölgeyle birlikte Pers hakimiyetine girdiğini yazar. Themistokles'in Perslere sığındığında M.Ö. 465-464'de buranın kendisine verildiği bilinmektedir. M.Ö. 452-427 yılları arasında aidat ödediğini, bu nedenle Atik-Delos Birliği üyesi olduğunu görürüz. M.Ö. 327'de Antialkidas, Abydos'tan gelerek burada saklanmıştır. MÖ. 334'de İskender buraya da uğramıştır. Strabon yaşarken şehir önemsizleşmiştir. En geç V. yüzyılda (ilk yarısında) terk edildiği kanaati vardır. Şehri terk eden halk yine yakın çevrede, aynı isimli bir şehir kurmuştur. MÖ. 450-420 tarihleri arasındaki haraç listelerinde bu kez Palal Perkote adıyla görünür. Yeni yazarlardan E. Meyer, bu kentin Miletos kolonisi olabilecek bir yerlerde olması gereğini vurgular. Eski yazarlara göre kent Abydos ile Lamphsakos arasında yer alıyordu, bu saha ise Pİrgos Çayı'nın aşağı kısmındadır. Bu sahada ise iki yerleşim yeri vardır. Dolayısıyla eski yazarların ifadesine göre iki Perkote mevcuttur. İlki yukarda belirttiğimiz yerde olup, bir başka tarifle kıyıdan üç kilometre içerde Bergöz adlı yerde bulunan Perkote'dir. İkincisi Bergöz'ün biraz doğusunda, Erdağ adlı sahada, sonra kurulan Perkote, yeni Palal Perkote'dir. İlkinde bir çok eski eser mevcut olup, kesin olmamakla Perkote olması muhtemeldir. İkincisinde çevre duvarıyla bir Nekropol (mezarlık) mevcuttur, ikincisi pek kesin olmamakla Palai Perkote'dir. Perkote İskender, Diadohlar, Bergama, Roma, Bizans devirlerini yaşamıştır. Bizans elinde iken bir ara İstanbul’u kuşatan Emeviler tarafından, Muaviye zamanında işgal edilmiştir. Tekrar Bizans'a geçen kent Selçuklular, Karesi Beyliği hakimiyet sahalarında da kalmıştır. Daha sonra saha Osmanlılara geçmiştir.

PRİAKONNESOS - PRAKONNESOS

Bugünkü Marmara Adası’dır. Erdek'e 16 mil mesafede bir ada olup, Kyzikos ve Artake gibi ilk kez Eollerce iskan edildiği sanılan, bir yerleşim yeridir. Önceleri kendi başına düzgün bir hayatı olmuştur. Daha sonra Kyzikos'a tabi bir hayat yaşamıştır. Adanın merkezi olan Prakonnesos'tan başka, onun yanında Palatia isimli (Saraylar isimli) bir kentte mevcuttur. Prakonnesos'un kelime anlamı ceylan anlamına gelmektedir. Şanlı geçmişinden günümüze pek bir eser kalmamıştır. Burası da Lidya hakimiyeti ile yakınlaşmış, ona bağımlı, siyasi yönden tabi bir hayat yaşamıştır. Fakat Kyzikos'a bağımlılık daha sıkıdır. Perslere İskender devletine ait himaye sahasında kalmıştır. İskender himayesinde serbest bir hayatı olmuştur. Bitinya, Roma ve Bizans hakimiyetlerinde yaşadı. Daha sonra Osmanlılara tabi olup Rum halkıyla iyi bir yaşam sürmüştür. I. Dünya Harbi sonunda Rum ve Yunanlıların işgaline uğradı. Bandırma ve Erdek'le birlikte kurtarılmıştır. Şu anda Türkiye Cumhuriyeti dahilinde bir ilçe merkezi durumundadır. Bu adada yaşamış Eol veya Grek ünlüleri de vardır. Tarihçi ve şair Aristeas, yazar Bion, yazar Deiokhos bunlardandırlar. Yunan işgalinden kurtuluşu 18 Eylül 1922'dir.

ROTE

İlk çağda Eolia bölgesinde bir kent olup, toprak altında bulunmaktadır. Bu kentte hiç bir hafriyat yapılmamıştır. Bugün İntepe höyüğü bu kent olduğu sanılmaktadır. Bu sahanın Çanakkale'ye uzaklığı 20 kilometredir. Devamı yarın…