Camilerimizin Yaptıranların İsimlerini Taşıması Daha Gerçekçi Bir İsimlendirme Olacaktır

Daha açık söylemek gerekirse camilerimizin isimleri ne kadar eskiye dayalı ise üzerinde yaşadığımız topraklar da o kadar eskiye dayalı bir yaşamımız olduğunu ispatta kolaylık çekeceğimizi düşünerek iş olsun diye siyasi modaya tarikat ve cemaat ehlini memnun etmeye yönelik olarak yahut eski rejimlere, dinsel rejimlere özlemimizi dile getirmeye yönelik olarak eski camilerimizin isimlerini yenilemeler, restoreler neticesinde gerçekleştirmeye girişmekten kaçınmalıyız kanaatindeyim.

Sözün kısası camilerimizi yıkıp yeniden yapsak da, restore etsek de yeni isimlerle adlandırmaya girişmekten uzak durmalıyız. Bunu yapmadığımız taktirde hem ilk yaptıranların hakkını ihlal etmiş, onların yaptırdığı camiler yaşadığı sürece elde edecekleri, edebilecekleri sevapları gasp etmiş olabileceğimiz gibi hem de isimlerinin anılmasını ortadan kaldırarak onları manen bir kez daha ölüme mahkum etmiş oluruz.

Bu yüzdendir ki yenilemeye tabi tutacağımız, restore edeceğimiz camilerin adlarını koruyalım, onlara modaya uyarak verilebilecek yeni isimler koymaktan uzak duralım düşüncesindeyim. Kaldı ki yeni yapılan camilere olsun, restore edilen camilere olsun yerel açıdan önem taşımayan, yaptıranlarla yaptırıldığı saha ile bağlantısı olmayan kişilerin isimleri ile camilerin veya mescitlerin isimlendirilmesini anlamak hakikaten zordur. Komşu ilçemiz Erdek’te mevcut müftümüzün selefi İsmail Yalçın zamanında onun büyük gayret ve öncülüğünde Erdekliler tarafından yaptırılan büyük camimizin isimlendirilmesi sonucunda bu camiye Piri Reis Cami adını verildiğini görmekteyiz.

Şimdi insan sormadan edememektedir. Bu muazzam ibadethanenin ismini taşıdığı Piri Reis ile bağıntısı nedir? Bu camiye Piri Reis isminin verilmesi ne amaçla gerçekleşmiş olabilir? Bu caminin yapıldığı ilçeye Piri Reis sağlığında ayağını basmamışken Erdek ilçesine bıraktığı hiçbir eser mevcut değilken bu muazzam camiye isminin verilmesi modaya uymaktan yahut yapımında etken olan siyasi görüş sahiplerinin tarikat veya cemaat kitlelerinin istek ve arzularını dile getirmekten öte bir özellik taşımayan bu isimlendirmeyi gerçekçi ve doğru bulmak ne oranda mümkündür? Osmanlı döneminde yaşamış, yaşadığı dönem padişahının gazabına uğrayıp Mısır’da katledilmiş bu şahsiyetin ismini Erdek’te yaşatmaya çalışmanın amacı nedir?

Bu camiye ismi verilen şahsın en önemli pozisyonu denizciliği ve Türk haritacılığında önde gelen kişi olmasıdır. Acaba Piri Reis ismini verenler Erdek’in deniz kıyısında olmasından esinlenerek haritacılığı dolayısıyla Piri Reis’in kültürel tanınmışlığından uluslar arası tanınmışlığından istifade etmek amacıyla mı bu camiye bu ismi vermişler, bu vasıtayla bu camiyi uluslar arası alanda ülke çapında daha tanınmış bir duruma getirmek mi istemişlerdir.

Bu sebepleri kabul etsek bile bence bu camiye yapılan isimlendirme hiç de gerçekçi olmamıştır. Bu yüzden bence camilerimizi isimlendirirken ister yeni yapılanları, ister yenilenenleri, ister restore edilenleri isimlendirirken ön planda camiyi yaptıran kişileri veya caminin yapıldığı mahalin, mahallenin ismi ile adlandırmaya dikkat edelim. Yenilediğimiz veya restore ettiğimiz camilerin isimlerini değiştirmeyip eski adlarını koruyalım.

Yeni yaptığımız camilere isim verirken Osmanlı benzeri rejimleri arzuladığımızı yaşatmak istediğimizi gerçekleştirmek istediğimizi ifade amacıyla Osmanlı padişahlarının, Osmanlı şehzadelerinin veya Osmanlı büyüklerinin isimleriyle isimlendirmekten uzak duralım. Aynı şekilde yeni camilerimize sahabelerin, evliyaların, din büyüklerinin isimlerini vermekten de sarfı nazar edelim, yaptığımız binanın Allah’ın evi olduğunu, ona değer kazandırmak için büyük din adamlarının, sahabelerin, evliyaların isimlendirilmesiyle fazladan değer kazandırılamayacağını idrak edip, bu tür isimlendirmelerden de uzak durmamız aksine yaptıranların isimlerini aksettirecek isimlendirmelerle isimlendirip camide yapılan dinsel faaliyetler neticesinde kazanılacak sevaplardan o kişilerin istifadesine imkan sağlamamızın yerinde olacağını düşünmemiz gerekir kanaatindeyim. Sözün kısası camilerimize ve mescitlerimize isim verirken daha gerçekçi, daha toplumsal açıdan benimsetici isimler olmasına dikkat edelim düşüncesindeyim.