Askeri Kaynaklardan Duraklama Devri Osmanlı Seferleri

Yukarı ki sağlı ve sollu sıralardan sonra yine sağlı ve sollu olarak Padişahın otağına kadar 500 top arabacısı, 1500 topçu, 3,000 cebeci, yeniçeri dizilmiş bulunuyordu. Şu suretle bütün ordu; Belgrad kalesinin 3,000’den ziyade yerli kulu muhafazasından başka;

42,000 piyade kapıkulu askeri ve Arnavutlardan yazılmış piyade;

11,000 sipah ve silâhtar;

100,000’den ziyade vezirlerin, beylerbeyi ilerinin, beylerin kapıları ve eyaletleri askeri. Hulâsa; ordu 153,000’den ziyade bir kuvvette idi. Kırım’dan gelecek kuvvetin miktarı henüz belli değildi.

Belgrat’ta Mustafa II.’nin otağında harp planı hakkında karar verilmek için bir toplantı yapıldı. Söz alanlardan Belgrat kalesi muhafızı Cafer Paşa, Rumeli beylerbeyi Mahmut Paşa ve Yeniçeri ağası: “Varadin’in tekrar kuşatılması doğru değildir. Geçen seneki muhasara esnasında yaptığımız siperleri düşman tamirle kalenin mevzileri içine almış ve mükemmelen hazırlamıştır. Bunlar donanmanın kaleye fazla yanaşmasına da mânidirler. Binaenaleyh Varadin kolay kolay alınamaz. Belgrat’a, köprü muhafazasına 10,000 muhafız bırakıp Pançova’ya geçelim Tımışvar’a gidelim. Tımışvarı tamir edelim, Pofça, Şebeş [Sebes], Lugoş [Lugos], Lipva [Lı'ppa]. Yanova kalelerini alalım. Zira; Belgrat Tımışvarsız, Tımışvar Belgrat’ız olamaz. Bu işleri yaparken düşman üzerimize gelirse muharebe eder, neticesine göre hareket ederiz. Eğer Belgrat’a yürürse alması mümkün değildir. Biz de işimize devam ederiz” dediler. Bu fikir kabul edildi. Tuna’nın geçilmesi için Belgrat’ta kalınan günlerde 1000 Mısır askeri, kuvvetlerde Karaman beylerbeyi, Palo, Çömek, Tercil, Mihrani, Mardin, Çemişgezek, Geyve bey ve alay beyleri kuvvetlerde ve buraların 1000 kadar zuama ve timar erbabı, Maraş, Şibin Karahisar kuvvetleri geldiler.

Tuna üzerine köprü inşası sadrazamın nezaretinde Belgrat’tan yarım saat aşağıda Yişinç köyü yanında kurulmağa (4 — muharrem —1107 – 14 — ağustos — 1695 pazar) da başlandı. Şimdiye kadar yapılanların hepsinden büyük olarak 70 tombaz üzerine 7 gözlü olarak kurulan köprü (10 — muharrem: 20 — ağustos cumartesi) de bitti. Köprü kurulmaya başlanırken karşı yakaya kapıları ve eyaletleri kuvvetlerde Rumeli, Anadolu, Adana beylerbeyleri kayıklarla geçirilerek muhafazaya memur edilmiştiler.

Tuna’nın köprüden geçilmesine (11 — muharrem- 21 Ağustos pazar) da başlandı. Ogün Karamar, Diyarbakır, Sivas kuvvetleri ertesi gün yeniçeriler ve birer okkalık atar 100 şahi top, beşer okkalık atar beş, üçer, okkalık atar üç kalanburne top, yetmişer okkalık atar iki, altmışar okkalık atar bir, otuz beşer okkalık atar 3 havan topu ve bunların 16000 humbara, 3500 yuvarlağı ile topçu ve top arabacı ocakları, 10000 kantar barut ve cephane ile cebeci ocağı, Mısır askeri geçtiler.
(14 — muharrem 14 — ağustos çarşamba) askere zahiresi verildi. Belgrat’ın kendi yerli kulu muhafızlarından başka kaleye 1500 cebeci, 500 topçu, 100 top arabacısı, 20 oda yeniçeri Halep, Şam, Niğde, Kayseri, Çankırı, kuvvetleri Sofya’dan Belgrat’a kadar olan boğazlar muhafızları, Manastır serdengeçtileri [240 kişi], Bosna piyadesi ve kale komutanlığına Cafer Paşa tayin olundu. Bunlara verilen emir; düşman kale üzerine gelirse geçirmemeleri, asıl ordu üzerine giderlerse mümkün olduğu kadar çok kuvveti donanma ile Tetel zaptına göndermekti.

Saraya mensup kadınlar Tuna’dan Niyebolu’ya gönderildiler.

(15 — muharrem: 25 — ağustos perşembe) Mustafa II. Tuna’yı karşıya geçti. Otağ, Orçe köyüne konulmuştu. (16 — muharremde) Pançova’ya naklolundu.

Ordu (18 — muharrem: 28 — ağustos pazar) günü akşamüzeri Pançova’dan hareket etti. Gece yürünecekti. Sebebi gidilecek sekiz saatlik yolun susuz olması idi. Rumeli beylerbeyi kuvvetlerde çarbacı öncülüğe, Sivas beylerbeyi artçıya tayin olundu. Rumeli ve Anadolu kuvvetleri sağ ve solu teşkil ettiler. Kapıkulu kuvvetleri ve toplar ortadan öncünün tam arkasından yürüdüler.

(19 — muharrem: 29 — ağustos pazartesi) sabahı kuşluk vakti susuz bir yer olan Alipmarına [Alibunar] konuldu. Ordunun suyu Pançova’dan getirilmişti.

(20 — muharrem 30 — ağustos sah) Tente suyu Tımışvar muhafızının bugün gönderdiği haberden Erdel kıralı Veteraninin piyade ve süvari 7000 kişi ile Lipvaya sekiz saat mesafedeki Kaponas kalesi civarına geldiği, bir taraftan Moriş nehri, bir tarafından Varadiye dağı, diğer tarafından su ile çevrilmiş olan bir yerde durduğu, buraya beş saatlik ve sağdaki Pofça palangasında 700 muhafız bulunduğu öğrenildi. Öncü bir oda yeniçeri, iki oda cebeci, bir oda topçu, Salih Paşa akıncıları ve beş şahi top, otuz beşlik atar bir havan ile takviye olunarak hepsi [10 000 kişi] buranın alınmasına memur edildi. Diyarbakır beylerbeyi kuvvetleri ve Mısır askeri ile öncüye memur edildi. Devam edecek…