99. YILINDA ANZAVURCULARIN GÖNEN KATLİAMINI HATIRLAYALIM

Değerli okurlarım,

Gönen ilçesi tarih boyunca Bandırma’mızda Manyas’ımız ve Balya’mızla iç içe yaşamsal faaliyetler sergilemiş bir ilçedir. İlk çağlarda da bu ilçeler arasında yakın ilişkiler aynı tarihi olayların çerçevesi içerisinde kalmalar şüphesiz görülmüştür. Hatta il merkezimiz başka devletlerin idaresinde olsa bile bu adlarını belirttiğim ilçelerimiz genellikle aynı devletlerin kontrolünde olmuşlar, genellikle aynı kültürü yaşamışlardır.

Bu dört ilçenin yaşam beraberliği Bizans devrinde olduğu gibi Anadolu Selçuklu ve Osmanlı döneminde de aşağı yukarı aynı olmuştur. Osmanlı’nın son dönemindeki Celali isyanları bu dört ilçede benzer seyir gösterdiği gibi Kurtuluş Harbi öncesi dönemdeki eşkıyalık dönemi dediğimiz dönemin seyri de aşağı yukarı bu dört ilçede hatta bunlara eklenen Erdek, Karacabey, Susurluk gibi ilçelerde de aynı seyri göstermiştir. Kurtuluş Harbinin hazırlık evresini oluşturan dönemin bir parçası olan bu hazırlık devresine “Eşkıyalık Devri” diye isim verilmesini sağlayan bölge eşkıyaları da aşağı yukarı bu isimlerini saydığım ilçeler için aynı isimler olmuştur. Öyle ki hazırlık devresi dediğimiz Kurtuluş Harbi’nin bu devresinin eşkıyalarının büyük çoğunluğu daha sonraki dönemde kurtuluş yolunda çalışan Kuva-yi Milliye çeteleri görünümüne bürünmüşler. Başlangıcın eşkıyaları daha sonraki dönemlerde vatan kurtuluşu yolunda çalışan kahramanlar olarak karşımıza çıkmış veya çıkarılmışlardır.

İşin gerçeği böyle olmasa da bu tip şahısların çevreleri ve onlardan menfaatlenen kesimler bu tür tanıtımlarla toplumu yanıltmayı sürdürmüşler hatta bu gibilerin bazılarına istiklal madalyası bile sağlamışlardır. Bütün bu olaylar cereyan ederken bölgemizde gerçek kahramanlar, kurtarıcılar Redd-i  İlhak ve Müdafaa-i Hukuk Dernekleri oluşturarak teşkilatlanmaya Kuva-yi Milliye’yi oluşturmaya yönelmişlerdir. Bunların karşısında bir grup bölge insanımız ise işgalcilerle işbirliğine yönelen Osmanlı Hanedanı’na, saltanatına ve hilafetine hizmet etmek amacıyla yola çıkıp bu yolda teşkilatlanmalar oluşturmaya niyetlenmişlerdir. Bu tarz yola çıkanların başında bölgemizde Anzavur Ahmet’i görmekteyiz. Bu şahıs etrafına topladığı saltanatçıları, hilafetçileri, İngiliz mandacılarını, işgal devletleri yalakalarını, Yunancıları, kendine silahlı güç oluşturacak şekilde organize edip bölgedeki Kuva-yi Milliyecilerle mücadeleye yönelmiştir. Akbaş baskınıyla kaçırılan silah ve cephaneyi ele geçiremeyen İngilizlerin bu amaçla kendisini kullanmaya çalışmasından Damat Ferit’ten destek alan Anzavur Ahmet bölgemizde kendi adıyla söylenen isyanları çıkarmıştır. Bölgemizde 2 isyan çıkaran bu hain adam çevresindeki Şah İsmail, Sündüklü Davut, Gavur İmam Fevzi gibi isyancı liderlerin ve kendi oğlunun yönetimindeki kendine bağlı isyancı kuvvetlerin sayesinde bölgeyi kana bulamıştır. Manyas, Bandırma, Susurluk, Gönen, Biga gibi yerleri işgal eden Anzavur Ahmet ve ona uyan hempaları işgal ettikleri yerde zulümler, katliamlar yapmışlardır.Bunlardan en önemlisi İkinci Anzavur İsyanı sırasında 4 Nisan 1920’de gerçekleştirilen  Gönen Katliamıdır. Bugün bu katliamın 99. Yıl dönümü yaşanmaktadır. Yunan İşgal kuvvetlerinin bile işgal altına aldığı sırada veya işgali sona erdirdiği sırada hiçbir katliam yapmadığı Gönen’de Kurtuluş Harbi döneminde katliam yapmayı gerçekleştiren kişi elinde ferman, dilimde Kuran sizleri kurtarmaya geldim yolunda beyanlarıyla halkı kendi yanına çekmeye davet eden Anzavur Ahmet’tir.